Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Czasem bywa i tak, że jeśli na dobre wkręcamy się popkulturowo w temat oglądania samego anime a potem wsiąkamy, wręcz się nią przepełniamy, w samą kulturę, obyczaje i historię kraju kwitnącej wiśni, można dojść do wniosku, że wiele seriali bądź filmów anime można by uważać za swego rodzaju ,,meszek", czyli coś podobnego do... wielu innych podobnych tytułów na zasadzie ,,bo przecież ja to kiedyś już gdzieś widziałem”. Owszem pośród japońskiej animacji mamy multum serii, osadzonych w specyficznych Światach, opisanych w konwencji multum gatunków, co samo w sobie może kierować nas do przekonania, że mamy do czynienia ze schematyczną powtarzalnością, że ,,nic nowego się już nie pojawia, i niby tylko same kopiuj-wklej treści”. Ale pośród nich, pośród tworów anime, szczególnie takich, w których rdzeniu przypisanego im gatunku rozwój ludzkości podążył w nieco innym niż w naszej rzeczywistości kierunku, z namaszczeniem konwencji Alternatywnego Świata, pojawiło się coś co na pewno zwróci uwagę wielu widzów czy entuzjastów japońskiej kontrkultury. I to nie jest żadna, mówiąc po młodzieżowemu: ,,śmieszkowa podpierdółka!”, tylko coś, co jest w stanie umiejętnie łączyć w sobie akcenty magii, alchemii, odrobinę klasycznego nurtu tudzież podgatunku fantasy oraz, co w tym przypadku jest to dość widoczne ,,XX-wiecznego, bardzo eleganckiego wizualnie” steampunku. Tym Uniwersum jest zarówno anime jak i manga: „Fullmetal Alchemist”.

Fullmetal Alchemist czy w odniesieniu do drugiej swej wersji: "Fullmetal Alchemist: Brotherhood", owszem są to w popkulturze i na dodatek w sferze anime swego rodzaju gatunkowy eksperyment pod modłę konwencji animacji z kraju kwitnącej wiśni. O ile dobrze pamiętam na stan kalendarzowy Anno Domini 2023, okolice listopada lub grudnia, nie byłem święcie przekonany co do tego, czy w ogóle poświęcać temu Uniwersum, a przede wszystkim wyjątkowemu połączeniu współczesności z akcentami alchemii, baśni, magii i specyficznego dramatu głównych bohaterów tu zawartemu, który pcha fabułę ,,Fullmetala” do przodu, mój cenny napięty poprzez liczne czytelniczno-filmowe i temu podobne pasje czas. Cóż, nie miałem pojęcia, czy ten ,,eksperyment” twórczy w anime i mandze, który liczy sobie dobre naście lat – co już z racji czasów obecnych, gdzie produkuje się setki jak nie tysiące wspomaganych generowaniem komputerowym anime, nazywa się ,,Alchemika” klasyką! – z mojego fanowskiego punktu widzenia się uda. Przekonałem się o tym dokładniej niecałe 2 miesiące temu, praktycznie zmieniając swoje zdanie w tym względzie o bite 180 stopni, zarówno dla anime i mangi tego Świata. Rzecz jasna, co miało dla mnie istotne znaczenie, to około 70 dni temu skończyłem oglądać ponad 50 odcinkową animację ,,Fullmetal Alchemist: Brotherhoo” – i to za pośrednictwem tego medium animowanego zacząłem w końcu zdawać sobie sprawę, że nie warto było skreślać tej serii, tej nietuzinkowej przygody rozgrywanej w ,,wyczarowanym” we współczesności XX wieku magiczno-steampunkowym wymiarze, bardzo zbliżonym do naszego, ale alternatywnym, bo pod wieloma względami odległym. Pamiętam dokładnie, że pierwsze 15-30 odcinków były u mnie ,,na świeczniku” anty-uwagi – to mnie, tak jak ja chciałem to doświadczyć i zrozumieć, do końca nie przekonywało. Ale – jak to się mówi w życiu – z czasem… ,,nie oceniałem tego tytułu po okładce” – chodzi o fakt rozwijania Uniwersum, z odcinka na odcinek, o kolejne wątki, o kolejne zagrywki polityczne i intrygi, o ciągłą mimo wszystko walkę braci Elrciów o lepsze jutro, o wyjaśnienie pewnych spraw, dzięki którym to i jeszcze innym elementom oraz składnikom tej wyjątkowej zupy fabularnej zacząłem dostrzegać głębie i to wyjątkowe coś, co "Fullmetal Alchemist: Brotherhood" posiadało, co zapewne posiadała również pierwotna wersja tematu, Fullmetal Alchemist.

I tak, szybko to zleciało… Skończywszy oglądać serię ,,Brotherhood”, co zajęło mi nie aż tak dużo czasu, doszedłem do geekowskiego wniosku: spotkała mnie przyjemność doświadczenia dość poruszającego anime, z zapadającą w pamięć historią dwójki walczaków, braci, których połączył cel odzyskania własnych ciał, które utracili poprzez alchemiczny eksperyment związany dość silnie z losem ich matki. I to był cel, który nigdy ich nie był w stanie rozdzielić, mimo iż przez dziesiątki odcinków widz miał to przed oczami, że los jednak płatał im figle, spróbował ich rozdzielić, rozerwać tę niewidzialną nić braterstwa z krwi, szacunku i miłości. Jestem usatysfakcjonowany tym, że ,,Brotherhood” okazało się również zabawnym, ale z kolei nie do przesady anime, z umiejętnie wtłaczaną komedyjnością i groteską (widoczną szczególnie w porywczej kresce!). Genialna miejscami grafika (kolor, kontur, tła, styl barw - subtelnie i w sposób stonowany do gatunku i budowanego przez twórców Świata), naturalne, o czym już częściowo wspomniałem, wtłoczone tu kreacje głównych postaci, elementy magii zmiksowane z rozwijającą się cywilizacyjnie współczesnością, choć troszku alternatywną, okresu przypominającego nasz XX wiek – to wszystko, mówiąc krótko i na temat, ostatecznie przechyliło szalę mej oceny tej produkcji na bardzo, ale to bardzo duży plus, na pozytywną jej wartość. A co w takim razie z mangą – japońskim komiksem Uniwersum Fullmetal Alchemist, która jest tu archetypem i źródłem na podstawie przecież którego wszystko, co animowane i związane z tą barwną rzeczywistością powstało (jak i filmowe – bo NETFLIX zrealizowałem swoje adaptacje live action FA). I tu część druga mojej (zapewne i waszej również) przygody z tym wymiarem rozrywki rodem z kraju kwitnącej wiśni – tak, właśnie jestem świeżo po ostatnim rozdziale, po ostatnim kadrze tomu no.1 „Fullmetal Alchemist”, po zamknięciu ostatniej jego strony, okładki i w końcu po odłożeniu tejże lektury na swoją półeczkę mangowych kolekcji. I w przypadku tego medium nie mam powodów do żadnych narzekań – na pilotowym rozdaniu mangowych realiów tej alchemiczno-współczesnej kwestii się nie zawiodłem, ba!, powiem więcej: dostałem ,,dokładkę” powyżej tego, czego oczekiwałem. Teraz wiem, dlaczego ,,Brotherhood” i zwykłe FA w anime okazały się tak masakrycznie dokładne, dobre i konsekwentnie realizowane, tak aby fan był po prostu zadowolony, i aby chciał więcej i więcej z tego ,,contentu”!

Może to dwa różne media, częściowo wiele z nas uzna, że to także dwa odmienne z racji tego przez co i jak są ukazywane i opowiadane, Światy, ale największą zasługę dla sięgnięcia po tą mangę miało, o czym już napomknąłem, obejrzenie "FA: Brotherhood". Oczywiście, że różnice między mangową a animowaną opcją Fullmetalu są, miejscami nawet spore, jednakże ogólnie sumując te różnice i podobieństwa, wszystko to nie wpływa na jakość odbioru, wydźwięk i na ocenę pierwszego tomu mangi autorstwa Hiromu Arakawy. I co istotne, bardzo, ale to bardzo dziwaczne pod względem pozytywnym okazuje się to, że ,,Alchemik”, który wyszedł z takiego pióra, z tak płodnej wyobraźni, która prowadziła umysł do napisania tak urozmaiconego, czerpiącego z różnych gatunków i stylów scenariusza, a ręce mangaki do wykreowania tak niezwykłej wizualnie rzeczywistości, w której poruszali się m.in. bracia Elricowie, to manga – zarówno w tomie pierwszym, jak i, co wszystko na to wskazuje, w kolejnych – stworzona przez mangakę kobietę. Tak, płeć piękna jak widać potrafi odnaleźć się teoretycznie w pseudo-męskim świecie mangaków co najmniej znakomicie. A to, że autorka lubi przedstawiać siebie jako swego rodzaju awatar w postaci krowy w okularach, dodatkowo wzmacnia sam odbiór komiksowej wersji ,,Alchemika”, jak i dodaje 10000 punktów respektu dla samej twórczyni.

Pilotowy komiks omawianego Uniwersum zaczyna się nieco mrocznie, podobnie jak anime, choć bardziej ,,mięsiście”, aby już po kilkunastu stronach przejść do konkretów. Arakawa, jak to się określa po naszemu, ,,w tańcu się nie p******i” – w swej pracy potrafi wyczuć moment, w którym to widz wyczuje z kolei, że akcja ma przyspieszyć albo zwolnić, z taką samą odpowiednią konsekwentnością w rysunku i ,,kadrowaniu”. To niezwykłe Uniwersum; to widać w tym komiksie – zręczne poruszanie się w rzeczywistości niełatwej do wtłoczenia tu jednocześnie twardego gatunku fantasy, steampunk i temu podobne wraz z towarzyszącymi tu nieraz mocno przerysowanymi emocjami, w tym humorze, grotesce – to znak rozpoznawczy, ot sygnatura Arakawy, bardzo dobra oryginalna dla ,,Alchemika” rzecz, znacząco wyróżniająca go na tle innych anime czy mang temu zbliżonych. Dlatego, jak bardzo szlifuje to dosłownie ostatnia, przed okładką strona tomu no.1: ,,daj się wciągnąć alchemii” – faktycznie, tak i ja się wciągnąłem w ten wymiar. Może i jest to subiektywna ocena czy też wrażenie, ale czytając ów tom można było odnieść to niezbite wrażenie, że mangowe Fullmetal Alchemist pisze się samo: chodzi o to, że FA to świat, kreślony bardzo intuicyjnie, naturalnie, bez żadnego przymusu i parcia twórcy na nie wiadomo co, co zapewne wynika z tego, że za całość odpowiada tu bardzo świadoma i zdecydowana mangaka. I jej ciekawe postaci, jej wizja alchemicznej współczesności, której nie brak oprócz tak autorskiego wejścia w wizję gatunku szczerych, poruszających historii np. braci Elriców, które świetnie uwydatnia wyjątkowa ,,kreska”, delikatnie ostra, bardzo dobrze wyważona w czerni i nakładanym cieniu, to coś, co z perspektywy doświadczania mangi w ogóle, zapamięta się na bardzo długo.

Hiromu Arakawa poprzez Fullmetal Alchemist ma nam naprawdę wiele do powiedzenia. To dopiero tom pierwszy, a ja nie chciałbym w nim nic zmieniać w stosunku do świetnego serialu ,,Brotherhood”. Akcja rozwija się po prostu swoim tempem: raz jest powoli, raz dynamicznie, co potrafi podsumować eksplodujący na dwie strony kadr akcji, raz jest groteskowo a niekiedy przygnębiająco. Stopniowo wchodzimy w zasady rządzące podstawowymi prawami ichniejszej fizyki, czyli Alchemii. J.P. Fantastica z polską edycją tomu wykonała zasługującą na nasz szacunek robotę – eleganckie wydanie, dodatkowo z numeracją stron, co w przypadku mang nie jest takie częste. I niezmiernie ciekawe będzie to, co rozegra się w kolejnych rozdziałach tego cyklu komiksów, skoro swoje akcenty zaznaczyli w drugiej części tomu pierwszego wybornie King Bradley, ,,Blizna”, Roy Mustang a.k.a. Płomienny Alchemik. No właśnie, co jeszcze się wydarzy?

Czasem bywa i tak, że jeśli na dobre wkręcamy się popkulturowo w temat oglądania samego anime a potem wsiąkamy, wręcz się nią przepełniamy, w samą kulturę, obyczaje i historię kraju kwitnącej wiśni, można dojść do wniosku, że wiele seriali bądź filmów anime można by uważać za swego rodzaj...

Rozwiń

Zwiń

Słowo ,,obcy” to synonim strachu, niepewności, społecznego lęku, tajemnicy, fizycznej i emocjonalnej pustki, oddalenia, czy też wewnętrznej niemocy. Jest to swego rodzaju określenie, które ma wiele znaczeń, zapewne jeszcze więcej skojarzeń niż moglibyśmy o tym długo, długo pomyśleć. Stosowane jest przez ludzi w każdej kulturze, praktycznie wszędzie i od zawsze. Jednak w wytworach kultury masowej, ,,obcy”, zwłaszcza będącemu z pasją książkowo-filmową za pan brat geekowi, na pewno kojarzy się z jednym dość wpływowym na obszar gatunku sci-fi w popkulturze Uniwersum, ze Światem Ksenomorfa, z rzeczywistością ,,Obcego” albo rozszerzając owy Świat: z Uniwersum ,,Alien vs Predator”. W tym konkretnym przypadku ,,Obcy” równa się: przerażenie, katatoniczny, odbierający bohaterom rozum lęk, fascynację badania czegoś niewyjaśnionego pomieszaną z pragnieniem ucieczki do ,,tego czegoś”… od obcego.

Uniwersum AvP narodziło się 45 lat temu. W 1979 roku ludzkość za sprawą filmu Ridleya Scotta: "Obcy. 8-my pasażer Nostromo" poznała, co tak naprawdę oznacza ów synonim. Zrozumieliśmy jaką siłę miała jedna z przesłanek tytułu: ,,W kosmosie nikt nie usłyszy twojego krzyku”. Obraz brytyjskiego reżysera, o którym mowa, z angielskiego zatytułowany po prostu ,,Alien” raz na zawsze wpisał się na listę filmowego dziedzictwa popkulturowego. Fakt, to ikoniczny tytuł, wraz z lucasowskimi Gwiezdnymi Wojnami z 1977 roku stanowiący swego rodzaju kamień węgielny postawiony pod budowę tego, co w kinie, serialu, a także medium pisanym widzimy w materii rozrywkowej gatunku sci-fi, space opera, space fantasy. "8-my pasażser Nostromo" postawiło na nowy rodzaj kina, na absolutnie, z czym zgodzi się zapewne większość z Was, niecodzienny, ryzykowny, ale efektywnie opłacalny, miks horroru, dreszczowca i thrillerowego suspensu w tle z płynnie wtapianym w ten ,,bigos” nurtów i rodzajów science-fiction. Fabuły ,,Alien” za bardzo przedstawiać geekowskiej gawiedzi nie trzeba; generalnie film ten opowiada o załodze statku kosmicznego, tytułowego Nostromo, który w dalekiej przestrzeni kosmicznej, podczas rutynowej misji zleconej przez Korporację odbiera tajemniczy sygnał i ląduje na niewielkiej planetoidzie, aby go po prostu zbadać, gdyż mylnie kojarzony jest z sygnałem ,,S.O.S.”. Niby to nic takiego... ale to tam jeden z jej członków zostaje zaatakowany przez nieznaną formę życia… Ksenomorfa, a inaczej łopatologicznie mówiąc… przez ,,Obcego”! I too, co wydarzyło się w obrazie Scotta sprzed prawie 50 lat, powiedzieć, że raz na zawsze zmieniło kino to jakby niedopowiedzenie. Szereg relacji, tego, co ,,podziało” się – i jak to zostało operatorsko i praktycznie efektami specjalnymi ukazane – w klaustrofobicznych i niskich ale za to wydawać by się mogło dzięki kamerze rozległych i szerokich objętościowo przestrzeniach, w, których dodatkowo dyndało okablowanie ,,Nostromo”, gdzie w lukach takich kanałów, sufitów, przestrzeni mógł być schowany praktycznie wszędzie i czyhać na każdego nasz główny oprawca, Ksenomorf, zna każdy, i chyba nawet ten, kto dzieło to widział tylko pobieżnie. A tego, jaki efekt wywołał na widzu wtedy i wywołuje obecnie kompletnie niestarzejący się ów obraz, a utrzymujący się w mocy szokowania i ,,kosmicznego straszenia” wciąż niebotycznie, nie spodziewał się chyba nikt. I nikt po latach nie spodziewałby się, że w ten sposób stworzono idealny, skomplikowany dreszczowiec gatunkowy, który potrafił kapitalnie zbudować napięcie od pierwszej do ostatniej sekundy fabuły. Scott zrobił to tak genialnie, że polityczne rozgrywki w tle, które wiązały ,,Korporację” z wydarzeniami produkcji, że motyw Asha jako Androida wysłanego przez tą Instytucję właśnie w celu przejęcia Ksenomorfa; że w końcu element samego filmy, ot MacGuffin czyli detektor ruchu, który tylko wyczekiwał najmniejszego znaku o ukrytym nad lub pod pokładem monstrum – wszystko to składało się na konstrukcję zrównoważonego i idealnie ,,straszącego” obrazu tej ,,gatunkowości”, gdzie samego stwora, o którego się przecież rozchodzi było jak najmniej, ale jak już się on pokazał, to potrafił przyprawić niejednego widza o palpitację serca i nagłe osiwienie.

Jak widać Ridley Scott stworzył absolut i prawo uniwersalne jeśli chodzi o bardzo wysmakowany, nowy wtenczas rodzaj horroru i thrillera zarazem. To ojciec popkulturowej klaustrofobii na dużym ekranie, i to w trudnym do takiego ,,strasznego” ujęcia nurcie science-fiction. I nie ma dyskusji: "8-my pasażer Nostromo" to coś czego znaczenia dla ewolucji kinematograficznej myśli twórczej, licznych wizji w morzu gatunku sci-fi, horroru czy nawet fantasy nie można za nic w świecie podważyć. coś co będą oglądały następne pokolenia… po wsze czasy. Ale samo Uniwersum Alien/ AvP to nie tylko ten jeden film – to jego wiele kinowych kontynuacji, do których zaliczają się Spin-Offy jak i ,,połączenia” związane z postacią Predatora. ,,Obcy” to przede wszystkim beletrystyka i komiks – te media bardzo, ale to bardzo dużo wniosły do rozbudowania tak specyficznego tematycznie i gatunkowo Świata. Książkowo mamy sporo ,,nowelizacji scenariuszy”, zwłaszcza czterech pierwszych filmów, a także Prequelo-SpinOffów, które kreują wydarzenia rozgrywane po danym filmie powstałym w latach 1979-1997, albo gdzieś pomiędzy nimi. Do nowych, tego właśnie rodzaju, wydanych po 2010 roku cykli z Uniwersum AvP, które dopisują nam cegiełki informacji, danych, relacji tak specyficznej ksenomorficznej rzeczywistości należy Trylogia książkowa, którą rozpoczęła powieść pt. "Obcy. Wyjście z Cienia" autorstwa Tima Lebbona. W tej nowo rozwijanej serii, której początek wyznacza śmiało ten tytuł, pozostała dobrze nam znana z filmów: głęboka atmosfera, grozy, strachu, lęku, także suspensowego napięcia, umiejętnie kreowana narracja, dozowana tak jak trzeba akcja. Tom pierwszy potwierdził, że Trylogia ta będzie konsekwentna i bardzo bliska realności gatunkowej i ,,klimatycznej” tym najlepszym z Uniwersum filmom. I tak, teraz przyszedł czas na drugi tom, który to w porównaniu do ,,pilotowego” nie ma aż takiego powiązania z klasykami kina i z ich wydarzeniami, co potwierdza to ostatecznie brak postaci porucznik Ellen Ripley. W niniejszym omawianym i recenzowanym tomie no.2 po tej bohaterce nie został żaden ślad, jedynie wzmianki. Jednakże pojawia się Alan Decker, którego można określić kimś na miarę dość dalekiego przodka pani Porucznik. I można śmiało to powiedzieć: Decker tu nie zawodzi, jest tak samo istotny jak Ripley; tak samo dobra zresztą jak poprzednia powieść z Trylogii, ba!, jak filmy z udziałem Ellen staje się powieść J. A. Moore’a.

"Obcy. Morze Boleści", w wydaniu od Vesper będzie to trzecia poza głównymi powieściami filmowymi (nowelizacjami Obcy I-IV), które to wydawnictwo również zrealizowało, powieść przeze mnie doświadczana. Jej autor James A. Moore wykonał bardzo dobrą, ale na pewno nie tytaniczną pracę – widać w niej oznaki ostrożności, jakby samą postacią Deckera nie chciał wchodzić w to, jak ikoniczna stała się Ripley dla całego Uniwersum, a jak wiemy Decker… to poniekąd jej przodek. Przodek, który z racji tego, co i z kim oraz na jak nieprzewidywalnym i niebezpiecznym obszarze przeżywa, nie chce mieć z Ripley nic wspólnego, tym bardziej z tym z czym Ripley musiała walczyć przez całe swoje życie. I to postać Deckera jest pryzmatem, przez który ,,rozświetla” się w większości cała fabuła powieści – bywały momenty w książce, gdzie narrację przejmowały postaci związane z ludzkim antagonistą całego Uniwersum Alien/AvP, którym zbiorczo jest korporacja Weyland – Yutani. Jednak i tak ostatecznie takie jednostki, jak Rollins, Willis, Pritchett wiązani byli przez osobę Deckera. Mężczyzna posiadał jeden niepowtarzalny dar – współodczuwał z ,,obcymi”, zwanymi tu niekiedy ,,robalami” – był w stanie przejmować świadomość tego gatunku, głównie sygnały czy też fale świadomości roju, które zbiorczo tworzyły Xenomorphy, których, co bardzo ,,fizycznie” czytelnik może to odczuć, ich narrację kursywą opisuje autor; nie jest to jednak narrator całej gamy wydarzeń, a jedynie część narracji Deckera wynikająca z więzi z tymi stworzeniami, i opisuje to Moore genialnie, z ,,autorskim serduchem” i wyczuciem gatunku oraz okoliczności, w których znajduje się rój ,,obcych" i ich pojedyncze jednostki oraz główny bohater książki. Sama akcja toczy się około 318 lat po wydarzeniach z "8-my Pasażer Nostromo", w przeważającej większości na Nowym Galveston, oznaczonym jako LV178, na obszarze Morza Boleści, wyjałowionym pustkowiu, które to właśnie Decker oraz jego późniejsza załoga muszą zbadać – w końcu to kolejny obszar, który mógłby być zdatny dla strategii przemysłowych mega-korporacji, więc sytuację tej planety trzeba zbadać. I tak, zwykły ,,handlowiec”, którym był Decker jakoś na ten spisek ,,Weylandu” trafia, jednak wszystko to w swej spiskowości rozwijane jest tu powoli, jakby blednąc wobec tego, jak autor przerażająco dobrze i dynamicznie opisuje walkę kilku ekip (które w większości w końcu razem się spotkały) na różnych powierzchniach, kanałach, zabudowaniach Galveston z Obcymi, co można porównać – a bywały takie rozdziały! – do sytuacji gdy ludzie, którzy znaleźli się na Morzu Boleści planety przechodzili przez wielopoziomową platformówkę, gdzie każdy kolejny poziom gry jest coraz trudniejszy, a na końcu zawsze czeka Boss, którym w tym przypadku okazuje się Matka Xenomorphów. I można jedynie pomarzyć, że coś takiego jak ta powieść zostanie kiedykolwiek nakręcone – bo film akcji z takimi scenami jak tu opisanymi, widziałbym z chęcią, i to nawet od razu, w kinach!

Nie wiadomo czy to wina polskiego wydania, czy tak również fizycznie sprawa się miała w oryginalnej wersji książki, ale największą wadą "Morza Boleści" Moore’a nie okazuje się zakończenie książki, losy antagonistów, czy nawet sam Decker, ale ta dziwna zasada dzielenia całości treści powieści na rozdziały, gdzie przykładowo bywały one bardzo krótkie, gdzie przed ich tytułami potrafiono pozostawić pół strony tekstu pustej, a może i półtorej – chodzi o to, że gdyby ,,ścisnąć” rozdziały książki jak w imadle i wykorzystać przestrzeń papieru, "Morze Boleści" miałaby o około 40-50 stron mniejszą objętość. Jednak, nie ma co i tak narzekać. Trzeba przyjąć taką fizyczność tytułu na klatę, książkę zaakceptować, a także czekać na... kolejny tom z cyklu!

Słowo ,,obcy” to synonim strachu, niepewności, społecznego lęku, tajemnicy, fizycznej i emocjonalnej pustki, oddalenia, czy też wewnętrznej niemocy. Jest to swego rodzaju określenie, które ma wiele znaczeń, zapewne jeszcze więcej skojarzeń niż moglibyśmy o tym długo, długo pomyśleć. Stosow...

Rozwiń

Zwiń

Może i nie najbardziej na świecie z wszystkiego co jest obecne w popkulturze, ale mimo wszystko i tak ów gatunek czy też motyw lub nurt pośród licznych tworów w literaturze, komiksie, filmie lub serialu, a chodzi o antyutopię oraz jej przeciwieństwo: idylliczną utopię za którą przeważnie kryje się coś głębszego, inspiruje mnie w sferze podtrzymywania i rozwoju swej popkulturowej pasji oraz co najważniejsze podoba mi się to wręcz niesamowicie, gdzie słowa ,,piękne” i ,,świetne” takowej fascynacji po prostu nawet nie ujmą. Dystopia i rzeczywistość jej przeciwna to temat do analizowania i szerszej ,,rozkminy” mówiąc prosto: dość duży i koncepcyjnie ,,szeroki”. Można dywagować o ich wpływie na samą fantastykę naukową w naszej popkulturowej dobroci twórczej, nawet o wpływie na kwestie filozoficzne i futurologiczne, w których zastanawiamy się nad losem cywilizacji gatunku ludzkiego za dziesiątki czy setki lat w przód, co samo w sobie związane jest głównie z antyutopią czy utopijną charakterystyką, malowaną jakby ,,jednym kolorem” sielskością. Istnieje jednak w tego rodzaju tytułach sporo Uniwersów tematycznych, które niebezpośrednio, ale w sposób nieco głębszy i ukryty, jakby zadedykowany do uważnego czytelnika czy widza, który sam to musi ,,odkopać” ukazują skryty w utopii bądź jej przeciwieństwie Świat. Choć to może wydać się kontrowersyjne, ale jednym z tych Uniwersów przestrzeń anime i mangi zarazem, Death Note.

Świat ,,Death Note’a”, czy inaczej, spolszczając ,,Notatnika Śmierci”, to nie jest ten rodzaj rzeczywistości, w której to nieważne czy fikcyjnych czy prawdziwych elementach i okolicznościach na pewno nie chciał bądź nie chciałabyś się znaleźć. Nie opierając się tylko na jednej postaci, czyli Lighcie Yagamim, w Uniwersum tym główne skrzypce spośród postaci gra między innymi Light, ,,L” oraz Ryuk, Bóg Śmierci – bohater i antybohater zarazem, postać neutralna, ktoś bardziej jak ,,papierek lakmusowy” bądź bierny obserwator, od którego to wszystko w fabule Death Note tak naprawdę się zaczęło, gdyż to on ,,przypadkowo" upuścił w wymiarze ludzi tytułowi artefakt, od którego pochodzi nazwa Uniwersum, Notatnik Śmierci. Sam Notatnik, jako przedmiot w tym Świecie, dzięki któremu przy pewnych regułach zapisanych w nim samym można likwidować ludzkie życia jak za machnięciem czarodziejskiej różdżki, raz użyty przez Lighta potrafił postawić przed obserwatorem tego anime czy mangi pewne wyzwanie, pewien dowód, w który to on musi… albo i nie: uwierzyć. Gdy Light przeżywa z tym inno-wymiarowym przedmiotem swój pierwszy raz powstaje potężna i niespodziewana reakcja łańcuchowa – jako protagonista całej serii mangi, filmów aktorskich, serialowego anime i odcinków dodatkowych, paradoksalnie staje się on antagonistą tego Uniwersum, tym samym udowadniając czytelnikowi bądź oglądającemu media audiowizualne tej serii a także obywatelom tej fikcyjnej rzeczywistości, że nikt nie żyje tu w idealnym pełnym wróżek zębuszek, piankowych chmurek i landrynkowej lemoniady lejącej się z kranu Świecie, lecz w surowych, cierpkich czasach, które Light albo może udowodnić swoimi ,,notatnikowymi celowanymi i misyjnymi zabójstwami”, że są one za jałowe, za bardzo rozdarte i niesprawiedliwe, za ciężkie i dychotomiczne, dlatego trzeba je ,,naprawić”, albo paradoksalnie z tego ,,misyjnego” sprowadzania rzeczywistości do równowagi może nic nie wyjść, za to utopii się nie stworzy a pogrąży ludzkość w jeszcze gorszych czasach: rzeczywistość, którą – o ironio! – zamieszkuje sam Light stanie się jeszcze cięższa i surowsza niżeli była, co ostatecznie będzie zależało od tego jak na ,,zdolności” Notatnika spojrzy sam Yagami oraz jaki rachunek sumienia ,,wystawi” sam sobie posiadając w rękach tak absurdalnie potężny i niszczycielski przedmiot. Tak czy siak Light i tak tego dokonuje, wymazuje ludzkie istnienia z egzystencji wszechświata i sprawia, że może i w jego głowie kwitnie doskonała utopia dla jego wizji ludzkości, ale zaczyna doprowadzać powoli swój Świat do krawędzi, do czasów bardzo znajomych i tożsamych dystopii. Taka właśnie jest ujęta w Notatniku Śmierci Ziemia, i tacy są jej mieszkańcy – zwykli szaracy i ci ważni, skąpani w utopii i dystopii zarazem; a to, czy będzie to sielskość czy antyutopijność finalnie zależy od tego kogo punkt widzenia fan tego Uniwersum obierze za oś analizy tego, co przedstawia nam całość Notatnika Śmierci.

"Death Note" to nie inaczej: wyjątkowy fikcyjny wymiar rozrywki, który bardzo podstępnie i na swój sposób wielowarstwowo, stopniowo i ,,ukrycie” odkrywa kolejne warstwy swej głębokiej struktury, które każą nam sądzić, że jest to wymiar bardzo bliski naszej rzeczywistości: przerażający, refleksyjny, dramatyczny. I nieważne czy oglądasz prawie 40-odcinkowe anime, jakiś film, coś z dodatków do głównej serii odcinkowej czy czytasz mangę – złożoność wydźwięku Notatnika Śmierci nigdy się nie zmieni. Immersja z jego treści, z faktu odpowiedniej dawki antyutopii, bądź utopii, ale tylko i wyłącznie w przypadku jeśli jesteś w głowie Lighta, i chcesz w niej być!, i rozumiesz co i dlaczego on czuje na przestrzeni całego twojego doświadczenia z tym Uniwersum, jedynie może wzrastać. Jej temperatura, ot słupki notowania czynnika ,,głębokiego odbioru” klimatu, atmosfery, każdego nawet najdrobniejszego szczególika z fabuły tego Świata, w moim przypadku wzrosła, a głównie dzięki lekturze drugiego tomu mangi, którą to Ohba i Obata wykreowali w jeszcze lepszym stylu co do podejścia do scenariusza i pomysłowości na nieco bardziej intensywniejszą i mocniej nietuzinkową kreskę w stosunku do pilotowego tomu komiksu „Death Note”.

Lektura kolejnego, tym razem drugiego (a za niedługo wpadnie na warsztat zapewne tom trzeci z serii) wydania medium mangowego z wymiaru kreacji ,,Death Note’a” okazała się na tyle przyjemnym doświadczeniem, na tyle efektywnie spędzonym czasem, że nie mogę wyjść z zachwytu, jak sam komiks tego typu jak „Notatnik Śmierci” właśnie może w stosunku do swojej genialnej adaptacji się z tomu na tom rozwinąć, jak równie intensywnie co serial czy jakiś film z Uniwersum może opowiedzieć z pełnym klimatem i suspensem odpowiednie wydarzenia, jak realnie mogą ukazać one tą narastającą antyutopię! Dorzucono do pieca, oj dorzucono w niniejszej kontynuacji pilotowej mangi „DN”, co mogę podsumować dość specyficznie: niegdyś byłem zdania, że anime tego Uniwersum, to serial, który należy do tego typu adaptacji mang, które miażdżą, wdeptują w ziemię, wręcz nie ma opcji: one muszą to robić!, swój pierwowzór komiksowy. Jednak, doczytanie do ostatniej kreski i dymku wypełnionego dialogiem, do ostatniej kartki, tomu drugiego ,,notatnikowej” mangi zmusiło mnie do zmiany takiej zbyt wczesnej opinii: wygląda na to, że medium komiksowe w Świecie Lighta Yagamiego jest tak samo świetne, fenomenalne we wszystkich aspektach, co serial – po prostu manga nie ustępuje w niczym perełce wśród seriali anime w gatunku dreszczowca, thrillera i elementu psychologiczno-śledczego. Tak, ,,Notatnik" ledwo co wrzucił pierwszy bieg w swym pilocie w mandze, a w kolejnym, jak turbo pozytywnie to widać, tomie, stała się to jazda na co najmniej czwartym biegu.

Tempo inteligentnie rozwijanej fabuły w tomie drugim mangi ,,DN", rozwijanych CV charakterów, m.in. głęboko charakterologicznie postaci Lighta i ,,L”, bo to oni stają się tu wyznacznikami kierunku w którym pójdzie cała opowieść ,,Notatnika Śmierci”, naprawdę... zrobiło swoje! Miejscami odnosiłem wrażenie, że jestem świadkiem pojedynku na żywo pomiędzy tą dwójką, świadkiem tego, co naprawdę dzieje się we wnętrzu czyjegoś Ja. Chociaż pojawiło się wiele ,,cliffhangerów”, które zarazem można określić MacGuffinami, jak m.in. częściowo nagłe jak i sprytne pojawienie się postaci agenta Raye’a oraz Shoko Maki, jego partnerki – kobiety, która starała się odgadnąć kim jest ,,Kira”, gdy to Kira właśnie zabił narzeczonego Maki, czyli Raye’a. Zwroty akcji, inteligentne ,,wtłoczenie się” w umysł Lighta – to wszystko w tomie 2-gim ,,DN” jest obecne, co żywo podkreśla bardzo dokładna ,,kreska” oraz świetnie i z pomysłem użyte w odpowiednich miejscach rysunku czernie.

Wydarzenia z tego tomu sprawiły, że osobiście muszę zmusić się wewnętrznie do obejrzenia którejś z pełnometrażówek Uniwersum jeszcze raz, mimo iż wiem że to jeszcze nie jest najlepsza pora - w końcu przede mną jeszcze naście tomów dobrej intrygi, atmosfery śledztwa, intrygi, dogłębnego poznawania charakterów tytułowych postaci Uniwersum. Jednak... no.2 zrobiło na mnie o tyle ogromne wrażenie, że coś zaczyna mnie pchać ku tego rodzaju seansowi - filmy Death Note'a są nader kluczowe aby poukładać sobie całe Uniwersum do przysłowiowej kupy; są one potrzebne fandomowi tylko i wyłącznie ze względu na jedno: dość niejasne, jakby niedomknięte zakończenie anime, które aż się prosi o kontynuację np. w formie 10 dodatkowych odcinków. Jeśli tego nie ma, cóż, jest medium filmów pełnometrażowych oraz fantastycznie kreślona manga, tak jak omawiany tom 2!

Może i nie najbardziej na świecie z wszystkiego co jest obecne w popkulturze, ale mimo wszystko i tak ów gatunek czy też motyw lub nurt pośród licznych tworów w literaturze, komiksie, filmie lub serialu, a chodzi o antyutopię oraz jej przeciwieństwo: idylliczną utopię za którą przeważnie k...

Rozwiń

Zwiń

Obecne czasy, w których czy tego chcemy czy nie, przyszło nam żyć, to tak niespójny, niespokojny i chaotyczny zarazem okres w dziejach współczesnej cywilizacji, że nie zważając na ,,złote technologie", które takową barwną idącą ku transhumanizacji egzystencję przyszłości nam ułatwiają, cóż bywa i tak, że w naszym życiu często szaleństwo, jakąkolwiek miało by formę jest tak samo dobre jak współczesna normalność - że ,,szaleństwo w cenie normalności" to praktycznie dwa te same pojęcia, dwa zjawiska, czy dwa stany psychiczne, które się zaczynają na tym naszym grajdołku społecznym powoli zacierać. Bo co jest normalnością, a co tym cholernym szaleństwem? W tak pędzących na złamanie karku czasach, najlepiej postawić na jednym: być naturalnym, a jak to nie wychodzi, to starać się być jak Joker Todda Phillipsa lub Denji (Denji to bohater pewnego anime i mangi danego Uniwersum, którym to poświęcam ów tekst) i mieć jak oni w sobie trochę iskry szaleństwa, ale i też trochę tej ,,potulnej" zwyczajności, trochę sposobu na wyróżnienie się z tłumu, a nawet trochę zachowawczości.

Świat japońskiej popkultury to swoisty mikrokosmos niezliczonych informacji, relacji, stylów i form tworzonych treści, ich gatunków a także również zbiorowości oraz kultur i społeczności, które to jako solidny element ludności Japonii, na którą zwykliśmy mówić ,,kraj kwitnącej wiśni”, w oczach ,,Zachodu” stają się naprawdę bardzo, bardzo specyficznym typem ludzi, ot zbiorem perfekcjonistów kochających hierarchię i klasowość społeczeństwa. W tym oceanie multum form popkulturowej Japonii mamy coś bardzo osobliwego, na swój sposób istotnego jeśli chodzi o napomknięte powyżej kwestie ,,szaleństwa a normalności w dzisiejszym (anty)cywilizowanym świecie", coś o czym do tej pory nie miałem okazji deliberować, opiniować i recenzować, coś, co powinien przeczytać i obejrzeć każdy anime-mangoholik, który chcę się rozrywkowo rozerwać, ale i przemyśleć coś, co daje refleksja nad tym tytułem, jeśli umiejętnie zajrzy się w jego skrywane wnętrze. Tym Uniwersum jest rzecz jasna niestroniący tak samo od humoru, supermocy i przygody jak i od ,,brutalności": Chainsaw Man.

Tak, poczciwe jest to widowisko, ów Świat zwany z lekka abstrakcyjnie ,,Chainsaw Man". A jego nazwa tytułowa na pewno odzwierciedla ostry, niebagatelnie nietuzinkowy, szalony i bezprecedensowy wygląd głównego bohatera tego Świata w momencie gdy przeistacza się on w nazwijmy to swoje ,,odziane w supermoc człowieka piły” alter ego. Z mojej perspektywy, z mojego doświadczenia dotychczas z pierwszym sezonem obejrzanego serialu „Chainsaw Man” nie da się inaczej ocenić tego wymiaru rozrywki jak tylko pozytywnie, mimo iż brutalność oraz humor i fabularna mamałyga potrafią w tej serii tańczyć ze sobą w jednym tempie, nieustannie wymieniając się prowadzeniem w tym szaleńczym ,,walczyku”. Mimo swojej specyfiki, co sądzę jest bardzo istotne dla ogółu Chainsaw Mana (anime + manga), nie zgodzę się z tym, nawet na 70% , że fabule ,,Chainsawa” nie da się dać większej głębi, niż ta rozrywkowa, płytka i powierzchowna warstwa. Nie, tu sprawa jak na mój gust powinna wyglądać nieco inaczej. W stosunku do tego, jak się ocenia całość ,,CM”, wrażenia z poznawania fabuły krok po kroku nie powinny być tak mdłe, surowe i jednostronne. Nie jest to aż tak płytka opowieść. W tym wymiarze rozrywki, i to dość nietypowej, bo zarówno oryginalnej jak i bardzo podobnej m.in. w tworzeniu świata przedstawionego w większości jego elementów w produkcjach anime takich jak "Demon Slayer" i "Jujutsu Kaisen", "Chainsaw Man" z takim gatunkiem, z tak oryginalnymi – jakby danymi tylko temu Światu, nikomu innemu! – postaciami ich celami, także celami tego, do czego dąży fabuła; z tak wyjątkowym stylem graficznym, dynamiką akcji i narracją, owszem jeśli chodzi o wersję anime ,,Chainsawa” nie zbliżymy się w żaden sposób do obrazu dramatycznego, pełnego napięcia i prawdziwych emocji, jako gatunku znanego z anime serialowych i filmowych, takich jak "Monster", "Violet Evergarden", "Erased", "Kimi no Na wa.", jednakże znalazło się tu miejsce na sporą dozę emocji i mimo wszystko odczuwalnej delikatnej głębi w fabule, rozwijanych wątkach, w losach postaci, ich relacjach z innymi etc. Po prostu w przypadku „CM” trzeba umieć odczuć pewne ,,wyższe” i ,,głębsze” emocjonalnie, narracyjnie i temu podobne akcenty i elementy tej opowieści. Co istotne, również w tym ,,doraźniejszym”, bardziej głębszym i immersyjnym akcenice wykazała się manga polsko tłumaczonego ,,Człowieka Piły”, przynajmniej jej nietuzinkowy tom 1.

Sezon 1 "Chainsaw Man", co okazało się dla mnie bardzo istotne, jeśli chodzi o to, jak wpłynął on na mój osobisty wybór mangi z tego cyklu , bo w końcu się na nią zdecydowałem!, co pamiętam do dziś oceniłem go bardzo wysoko. I nie przeszkadzało mi m.in. to jak twórcy ,,bawili się" tu całą tą specyfiką, którą ta produkcja po prostu jest w nienaganny sposób ,,obdarowana”. Że było nawet miejsce tu na emocje i rozwinięcie charakteru postaci do bardziej emocjonalnego tonu, co szczególnie pamiętają ci widzowie, którzy z uwagą śledzili ostatnie kilka odcinków serii pierwszej. I tak, "CM", jako tom 1 mangi - zamówiony! Na paczkę z bardzo popularnego w Polsce sposobu odbierania przesyłek, czyli ,,paczkomatu”, nie czekałem zbyt długo. Gdy tom w końcu wpadł w moje złaknione tej opowieści, z tego odmiennego od wielu tytułów w swoim gatunku Uniwersum, ręce, momentalnie odczułem pozytywne wibracje w Mocy (nie.. wróć, wibracje z piły Denjiego!). Zyskałem świadomość, że to będzie wyjątkowo dobra lektura. Patrzyłem się tylko na moment na wyjątkowy ekspresyjny graficznie krój przedniej i tylnej okładki, przekartkowałem pobieżnie tylko wybrane strony wydania, i to tak, aby zapoznać się ze specyfiką szaty graficznej komiksu, no i wziąłem się do ,,czytelniczej roboty”. Mangę podzieliłem sobie na sekcje – przeczytałem ją w trzy podejścia, uważnie, z próbą zestawienia sobie jej zawartości z tym, co widziałem w adaptacji tego Uniwersum w wersji anime. I niczego nie żałuję, to był bardzo miło spędzony czas. Lektura jak najbardziej do zapamiętania, i to na długo, i co najlepsze: tak wydany pilotowy tom tej serii komiksu nastraja turbo pozytywnie na doświadczenie kolejnych wydań mang ,,Chainsawa”.

Gdybym miał jakoś oryginalnie, nieco inaczej niż zwykle, ocenić tom 1 „CM”, który dał światu ekwilibrystycznie Tatsuki Fujimoto, a na polskie realia zrealizowała jego projekt firma Waneko, to napisałbym następująco: dzika i nieokrzesana natura emocji, wydarzeń, dynamicznych historii i samej ,,kreski”, gdzie w tym wszystkim znajduje się ukryta za lekką zasłoną głębsza warstwa uczuć, z nieco nieogarniętym i zagubionym bohaterem, który stara się odnaleźć w tym szalonym świecie, z tak szaloną mocą, którą dzierży, ten cholerny sens, tak aby jego życie nie było pustką egzystencjalną, a czymś co ma dla niego i jego kumpli sens. Tak, to jest Świat, który ma w sobie odrobinę ,,mięska gore” i brutalności, ale nie jest to byt komiksowy całkowicie pusty. Owszem wiele rzeczy jest tu bardzo intensywnym, bo dopiero wkraczamy w taką a nie inną naturę tego Wymiaru, ale ,,smak” tej mangi może być inny, gdy wróci się do niej po przeczytaniu przykładowo: 5 lub 6 tomów ,,CM”. Dobra moja i dobra nasza w kwestii tomu no.1 omawianego Uniwersum jest następująca: pierwsze rozdziały mojej mangowej przygody z Denjim i ekipą od ,,deratyzacji demonów”, czyli załatwienia brudnej roboty, od walki z wrogimi klanami i dziwnymi organizacjami, ocenię następująco: rzeczywistość ,,Pana człowieka piły" ujęta z perspektywy medium komiksowego, jest co najmniej niezwykłym światem. Światem, który poznajemy z perspektywy niecodziennego bohatera: chłopaka, nastolatka ciężko potraktowanego przez życie, który obdarzony niezwykłą mocą wykorzystuje ją w walce z ,,istotami demonicznymi", mimo iż sam jest na pół demonem na pół człowiekiem.

Oprócz wyżej wymienionych elementów i poddanych lekkiej analizie aspektów mangi ,,Chainsaw Mana”, warto powiedzieć o tym Świecie jeszcze coś jednego: to przykład tak rozrywkowo interesująco wykreowanego Uniwersum, o którym zawsze w przypadku geekowskich pogadanek w odpowiednim towarzystwie czy w razie ciekawych rozmów i wymiany zdań na różnych forach dyskusyjnych czy platformach, rozmawia się z ekscytacją i grubo wymalowanymi wypiekami na twarzy. Mówiąc krótko, Świat Denjiego i jego ludzi (,,jego” - bo to skromny chłopak, który wstydzi się tego, że potrafi się przywiązywać do osób, którzy są dla niego otwarci i wspierający): Makimy, Aki’ego, Power i wielu innych, to Wszechświat, o którym chce się dyskutować: różnorodność charakterów, niecodzienna fabuła, pełna odpowiednio dostosowanego dramatu historia głównego protagonisty, sam gatunek mangi (także anime) i mechanika funkcjonowania tego Świata - te aspekty to potwierdzają.

I jeszcze jedno, to dopiero tom 1, wiele w kolejnych chapterach się może zmienić – nawet kreska może zacząć nie podchodzić, jednakże na stan końca lektury tomu 1 tejże mangowej odsłony CM trudno było doszukać się tu znaczących zniewag i ,,minusów konstrukcyjnych”. Jedynie sama ,,kreska" zdaje się nie do końca nie zawsze pasować: szarości nie tworzą dobrego kontrastu i ,,vibe’u” z jałową bielą przy której często brakuje detali na planie (planie, którego było zbyt mało!) oraz wypełnień kształtami, detalami fizyczności czy kształtami rzeczywistości wokół postaci.

Obecne czasy, w których czy tego chcemy czy nie, przyszło nam żyć, to tak niespójny, niespokojny i chaotyczny zarazem okres w dziejach współczesnej cywilizacji, że nie zważając na ,,złote technologie", które takową barwną idącą ku transhumanizacji egzystencję przyszłości nam ułatwiają...

Rozwiń

Zwiń

To, co warto podkreślać za każdym razem, gdy jest się wśród swoich, czyli m.in. pośród fanów anime czy mangi i wspomina oraz porównuje dane dzieła do siebie, to to, że wiedza i znajomość swojej pasji to rzecz święta. To nie tylko tyczy się tych mediów właśnie, ale i ogólnie naszej kultury i tego, co kochamy i co uwielbiamy robić. Na temat samej japońskiej animacji można by rozprawiać ogrom czasu, a nawet i dłużej. To dziedzictwo, to historia, to piękna opowieść o obyczajach, tradycji i konwenansach - tak ten rodzaj animacji jest bardzo specyficzny, wysmakowany, a sądzę iż niewielu z nas wie tak naprawdę ile traci nie poznając anime od nieco innej, głębszej strony.

Istnieje sobie pośród mangi i anime właśnie pewne Uniwersum: Overlord. Świat tajemniczy, do tej pory niezbadany na tyle, na ile ma w sobie potencjału eksploatacyjnego i eksploracyjnego przez swych bohaterów. Do końca nie wiemy ilu i jakich rzeczy można się jeszcze dowiadywać z doświadczania teoretycznie jednego z najlepszych ,,Isekajowców" jakie dała nam popkultura. Ten Świat ciągle się zmienia; i nie ma w przypadku tej konkretnej macierzy rozrywki, którą rozsławiło wybitne anime czegoś takiego jak ,,poznawanie non-stop tego samego". "Overlord' oprócz samej drobiazgowej wiedzy z tego Świata dzięki temu uzyskiwanej, można podsumować z nieco innej strony: inaczej smakują postaci, ich relacje, zachowanie etc. w stosunku do wielu tytułów gatunkowo mu podobnych. Tak się zastanawiam, czy całe to anime, a także manga (dotychczas przeczytałem jedynie 2 tomy cyklu, plus obecnie omawiany i recenzowany tom 3, któremu poświęciłem ów tekst) nie trzyma ogólnego dla całości kultury anime naprawdę turbo-świetnego poziomu? No właśnie, tak naprawdę z perspektywy całości cała ta serialowa opowieść jest dość agresywna i mająca ,,to swoje tempo kreowania", no ale... wszystko co się z tej materii tematu do tej pory pojawiło, kurnia balans, jest i tak bardzo, bardzo dobre. Wartki i baśniowo - mroczny Isekai! Ba! Mało powiedziane! Także, o czym lubiłem wspominać przy okazji recenzowania i omawiania mangi do tego cyklu, pełen humoru, czasami aż do przesady, choć to bardziej taka w ,,połowie szklanka pełna niżeli pusta”, ot drobna mikro-rysa na strukturze tejże doskonałości, która ewentualnie zaistnieje i ,,siądzie w anty-akceptacji” na naszym gustomierzu, wtedy gdy jest się wrażliwym na punkcie groteski i abstrakcji, która bywa różna, a którą twórcy niekiedy rozumieją inaczej w swym dziele niżeli chciałby to odbiorca.

"Overlord" jako przestrzeń rozrywki, jako po prostu fantastyczny, konsekwentnie w swej dziedzinie zaprojektowany i poszerzany swymi historiami stopniowo Świat (czego będę się w swej opinii trzymał zawsze), ma wszystko co potrzeba w dynamicznie poprowadzonym tytule wśród licznych mang i anime tematycznych, bez względu na formę i intensywność treści w danym odcinku produkcji, jej akcie, rozdziale, który to tytuł rozgrywa się w potężnym Świecie, fikcyjnym czymś dużo, dużo większym fizycznie i rozleglejszym jeśli chodzi o jego wydźwięk w kwestii odbioru przez danego fana, niż jakby powiedzieć ,,w zwykłym Uniwersum”. Overlord to Makroversum. Wszechświat Yggdrasilu i wszystkiego, wszystkiego, co w nowych płaszczyznach ciągnie się poza głównym Światem tejże wirtualnej gry RPG, bo ,,Pan Ainz” znalazł się na takim obszarze, w takich jakby nowych krainach, których to istoty i empirycznego sensu doświadczania... nie jest w stanie zrozumieć, określiłem jako ,,MakroVersum”, gdyż jest to zagadkowo konstruowana przez naszych twórców płaszczyzna, teoretycznie o ,,nieobserwowalnych” i niemierzalnych, jakby bezbrzeżnych (bo cały ów Meta-Świat wciąż czeka ostatecznie do określenia ram rozmiarowych) granicach, o nie do końca rozumianej architekturze.

Tego typu jak powyższe ,,fanowskie teoretyzowania” oraz ciepłe dość ciepłe wspomnienia z ostatnio przeczytanej mangi, czyli tomu 2-ego Overlord, a także obecność w tymże tomie mega ,,cringowego", chyba najbardziej ze wszystkich istot MakroVersum, wśród multum do potęgi entej postaci: ,,chomika zniszczenia" zwanego Chomisławem lub Hamusuke lub… Mądrym Królem Lasu (Chomisława mogę śmiało określić jako totalna topka jak dotąd zarówno w anime jak i mandze Overlorda najulubieńszych postaci tego Multiświata) wychodząca daleko w swej zajebistości poza poziom osobistego guilty pleasure) - wszystko to bardzo, a może i coś o czym zapewne zapomniałem wspomnieć, znacząco przyczyniło się do zakupienia i przeczytania tomu no. 3 mangowych realiów tego Meta-Świata. Zresztą, postać tego chomikowego ,,czegoś", o czym wspominam, co również zaznacza swoją pozycję w trzecim tomie z cyklu właśnie, to przykład lekkości pióra scenarzysty (Satoshi Oshio) oraz uzewnętrznienia plastyczności jego wizji przez rysowników w tworzeniu bardzo rozległego a’la fantasy RPG Uniwersum ,,Mega Wszechświata”. Taki schemat funkcjonuje w serialu oraz komiksie i na całej swojej przestrzeni ma się dobrze. Uważam, że ,,Chomisław” i wszystko co z nim związane to genialny przykład połączenia zarówno niedorzeczności jak i czegoś fantastycznego zarazem do gatunku i tworu trudnego - a jest to fantasy, dark fantasy czy RPG fantasy - wymagającego, co finalnie dla Świata Overlord pasuje wprost idealnie. A jak wiemy takowe rozległe MetaVersum, to przestrzeń (i na dodatek zahaczająca o koncept wirtualnej rzeczywistości), w której tak naprawdę wszystko jest możliwe. Istotne staje się tylko to, czy ,,Overlord" jako wielce rozbudowany Multiświat jego odbiorca potraktuje poważnie, czy raczej jako typową ,,zabawę”, przy której czuje się świetnie, czyli ma się z tego powodu tylko mega ,,fun", jakąś uciechę, ale nie za bardzo rozumie się konstrukcję tego skomplikowanego Wymiaru rozrywki, co w głębsze zaangażowanie o wiele bardziej odpycha niżeli przyciąga jak najsilniejszy cernowski magnes.

Możliwości tak rozbudowanych światów gier wirutalnych jak Yggdrasil w "Overlord" są ogromne - ogromne to znaczy, że te Krainy, Płaszczyzny, Światy, które poznajemy w mandze tomu 3 i wielu, wielu kolejnych (tom 3 odsłania coś nowego, ale… przed czytelnikiem jeszcze sporo do ogarnięcia; cierpliwość i masa czytania dalszych rozdziałów – to w tym przypadku rzeczy najważniejsze), to ledwie początek aktu wyłaniania się rzeczywistości przedstawianej! Po lekturze rozdziałów 8-10 (plus dodatek specjalny) jestem pewny, że dano mi na tacy dużo, dużo więcej treści i faktów, czyli rozległości i nowych przestrzeni MetaVersum, które ledwo co, bo takie odnoszę wrażenie, rozpoczyna Yggdrasil, niżeli łącznie zrobiły to w taki sposób pierwsze dwa tomy mangi. Duet naszych kreatorów w medium pisanym, o którym mowa, których w skrócie nazwiemy od ich godności ,,Panowie M” planują dla nas tego rodzaju przygodę, która będzie rozwijana stopniowo, ale z elementami zaskoczeń! Tempo nie będzie tak rwane jak poprzednio, gdyż Ainz w ,,czarnej zbroi”, czyli ,,Momon” rozpoczyna serię eksploratorskich przygód, coś a’la mini-odyseja, która ma na celu rozsławić jego imię, a tak naprawdę… pomóc mu odnaleźć ludzkich graczy, którzy utknęli w potężnych avatarach w Yggdrasilu i daleko, daleko poza. Gdyby ,,pan Ainz” dalej dzierżył tylko berło swej uzurpatorskiej władzy, podbijając te krainy, które ot tak mu się ,,uwidzi”. Overlord jako produkt czy marka, bardzo by straciło, bez dwóch zdań! Bycie kimś innym niż tylko ,,nieogarnięty tyran monarcha”, i to bywający ambiwalentny i groteskowy, to tylko i wyłącznie same plusy dla tej postaci; to wyzwanie, które rozszerza nasze pojęcie o tym kim jest Ainz i co tak naprawdę chce w tym dziwnym nieodkrytym Wymiarze osiągnąć.

Minie trochę czasu zanim w mandze ,,Imperium Nazaricka” osiągnie ten poziom, zajmie te tereny, co w całym dotychczas wyemitowanym anime. W mandze z serii nie jest to według mnie najistotniejsze. To przygoda, specyfika MetaŚwiata, postaci i ten ,,rpg-owo fantasy” dryg – to najbardziej namacalny i najciekawszy element Overlordu, o czym z początku świadczą te 2-3 stronki tomu 3 z opisem tego, o czym takowa manga jest, jakie są jej założenia, typy postaci, które stanowią o tym Świecie etc.; te treści to swego rodzaju ,,legenda do gry planszowej RPG” – tak to wygląda, a ta specyfika,, już na starcie" z tym klimatem na pewno bardzo podbudowuje czytelnika na cały tom treści! ,,Ainz Ooal Gown" a.k.a. Momon, to taki swego rodzaju Madmen swojego Świata, a raczej jak podkreślam MetaVersum. Uwielbiam Overlord, prawie że w każdym aspekcie, a trzeci tom mangi dobitnie to potwierdza; po prostu dzieje się w tym medium przygód naszego Ainza i reszty coraz lepiej, nie tylko z racji konstrukcji tejże rzeczywistości, która ogólnie jest bogata i bardzo, bardzo szeroko poprowadzona, ale i z racji postaci - charaktery są niezwykłe, osobowości Ainza a także NPC-ów również.

Tomu trzeciego nie da się nie polecić - łopatologia każe mi to napisać: najlepszy tom dotychczas, mimo iż szata graficzna to ten element komiksu, do którego i w tych kilku rozdziałach trzeba się będzie bardzo przyzwyczaić! Zdradzać smaczków i nagłych zwrotów akcji, bo takowe podnoszące pozytywnie ciśnienie czytelnikowi, się pojawiają. A największym walorem, co podkreślę to dopiero na koniec mej recenzyjnej deliberacji, są w tej mandze bardzo ważne i nowe informacje o prawach i zasadach, a także postaciach, czyli o wszystkim, co w "Overlord" się dzieje, podawane na zasadzie ,,legendy" i dodatków informacyjnych a'la ,,poradnik dla gracza RPGów/planszówek fantasy", co pojawia się co rozdział, na koniec tomu, lub w jakiś inny uporządkowany sposób.

To, co warto podkreślać za każdym razem, gdy jest się wśród swoich, czyli m.in. pośród fanów anime czy mangi i wspomina oraz porównuje dane dzieła do siebie, to to, że wiedza i znajomość swojej pasji to rzecz święta. To nie tylko tyczy się tych mediów właśnie, ale i ogólnie naszej kultury ...

Rozwiń

Zwiń

Zasmakowanie wiedzy często jest dla człowieka niczym zerwanie owocu z zakazanego drzewa lub sięgnięcie bardzo głęboko w sedno tego, co stanowi o tabu i o tym czym ono jest. Ciągły głód zdobywania nowych informacji, danych, relacji, masy i masy wiadomości współcześnie wzrasta, głównie ze względu na pędzący straszliwie, wyłamujący się idei wzrostu postępem geometrycznym, rozwój technologii wokół mediów: informatycznych, komputerowych, internetowych. A to sprowadza nas do następującego wniosku: nie jesteśmy w stanie przewidzieć w jakim kierunku dzięki jakim w głównej mierze technologiom rozwinie się rozrastający się twór cywilizacyjny gatunku ludzkiego, jak i m.in. to gdzie będziemy za enty lat w przód, skoro nie możemy dokładnie określić gdzie... jesteśmy teraz.

W doświadczaniu wielu aspektów nauki, ot tajnych eksperymentów, w nabraniu wprawy we ,,wkręcenie się" tematyczne w wir fantastyczno-naukowej akcji w popkulturze idealnie pomoże śmiałkowi pod względem czytelniczym bardzo popularny, doświadczony i kreujący swoją fikcję w bardzo zagadkowy iście futurologiczny sposób Michael Crichton. A Crichton właśnie to co najmniej ,,bardzo i to bardzo!" nietuzinkowy autor wśród powieści z pewną dozą naukowości w tle ich fabuł. Niegdyś spotkałem się z głosem, iż powinno z racji jego zasług dla beletrystyki określić go jako jednego z praojców naukowo-przygodowego gatunku w literaturze tudzież krzewiciela myśli technicznej i futurystycznej. Crichton napisał dość dużo powieści, w których to dziełach wplata on wątki począwszy od chemii czy biochemii, teorii matematycznych a skończywszy na modyfikacji na potrzeby fikcji idei ewolucji gatunków. To właśnie z ewolucją i genetyka wiąże się jedna z najbardziej znanych, topek wśród bestsellerów spośród dzieł jego wyjątkowej płodnej twórczo ,,pisarskiej ręki". A jest to: "Jurassic Park".

Moje zainteresowanie nauką, a w szczególności zamiłowanie do Paleontologii, która w świecie znanej powieści Crichtona po prostu przoduje (mimo licznych nieścisłości i drobnych oszustw na poczet fikcji), nie ma końca. Już od bardzo, bardzo małego szkraba – a byłem wtedy takim ,,dzieciuchem”, który fascynował się wszystkim, co niezwykłe, ciekawe i tajemnicze - strasznie lubiłem dinozaury. Oj, bardzo! O ile dobrze pamiętam wszystko zaczęło się, gdy w jakiejś małej encyklopedii dla dzieci zobaczyłem jakie te zwierzęta były w rzeczywistości: jakie były drapieżne, a niektóre zwinne, szybkie , a inne jakie w końcu okazywały się długie, czy po prostu dziwne: o bulwiastych głowach i dziwnych wypustkach na grzebiecie; jakie niektóre jak Prokompsognaty właśnie były ,,malutkie" niczym bardziej agresywne i ,,dinozaurowe” wersje piesków preriowych lub Chihuahuy. I nie zapominajmy o gigantycznych, takich jak Apatozaury czy Argentynozaury stworzeniach - one też zdominowały mój młody umysł.

Ewolucja jest bardzo nierówną, nie do końca klasycznie empiryczną i doświadczalną nauką; nie do końca zyskała ona uznanie w oczach naukowców, a m.in. biologów, geologów, biochemików anatomów itp. Fakt faktem, jej postulaty są słuszne, tj. sprawdzalne w taki sposób, że historię życia na ziemi, rozwój całego ,,pasma” organizmów etc., można pod nią ułożyć i dopasować. To na ewolucji opiera się m.in. w biologii systematyka organizmów. Jednakże, czy tak naprawdę powinniśmy nazywać ją ,,teorią przez wielkie t”, czy określać jako coś pośredniego: ,,teorią przez małe t”? Ów rozciągnięty w czasie niewyobrażalnie, często chaotycznie i skomplikowanie przebiegający proces polega na prostych założeniach, m.in.: przystosowanie gatunku, eliminacja słabych ,,osobników”, rozwój, przemiana i powstanie nowych odmian/gatunków. Lecz jego całościowy – jeśli w ogóle można to tak określić - przebieg może okazać się o całe rzędy bardziej skomplikowany, niż można by to zakładać. Mówiąc krótko i stanowczo: uważam, że Ewolucja jako dziedzina naukowej myśli ludzkiej i arkan biologicznej wiedzy jest tak skomplikowanym nieustającym cyklem zmian zewnętrznych i wewnętrznych zachodzących w obrębie organizmu danego gatunku, iż z perspektywy nawet setek tysięcy lat jego szeroko pojętego działania, ot nieustannego ,,wciskania przycisku Power lub Play na jakiejś maszynie do gry, którą jest sam Wszechświat”, gdzie zachodzi proces adaptacyjny danego biologicznego bytu do zmieniających się warunków środowiska, w którym on żyje, nie widać dużych zmian fizycznych czyli wyraźnych oznak, że coś się jednak w tym organizmie zmieniło, że ,,ej, patrz, to nowy gatunek!”. Ewolucja powinna być prawem natury, który ma tą trudną do zrozumienia specyfikę, którą powinno się akceptować, niżeli teorią, nad którą pracuje się do utraty tchu, próbując albo ją obalić, albo ją rozwinąć i ,,rozgałęzić” na multum odmian i nurtów. To o tyle zaskakujące prawidło tak a nie inaczej funkcjonującego na wszystkich poziomach Wszechświata – przynajmniej tak to wygląda z perspektywy gatunku człowieka na planecie Układu Słonecznego zwanej Ziemią! - że jesteśmy w stanie wyjaśnić jak organizmy żywe zmieniają się wewnętrznie i zewnętrznie w przeciągu danego okresu czasu. Jednak Ewolucja nie wyjaśnia jak dokładnie gatunki wymierają. I tu zatrzymajmy się na chwilę – gdyby nie upadek potężnej asteroidy 65 mln lat temu na Ziemię, być może sam proces globalnego ,,wymierania gatunkowego” czasowo by się zmienił – rozciągnąłby się i wydłużył, a same Dinozaury, którzy są najważniejszymi bohaterami omawianej książki Crichtona, wyginęłyby miliony lat później, a człowiek… cóż, jako gatunek, którym w takiej a nie innej formie obecnie jesteśmy, albo by powstał albo i nie. I być może samej powieści "Jurassic Park" i nawet filmu Spielberga o tym tytule by nie było, a co za tym idzie również mnie piszącego do niej ,,recenzencko-opiniowy” wywód. Te i wszystkie ,,pro-naukowe” rozkminy podkręciły mój gustomierz na maksa, zmuszając mnie wewnętrznie i intuicyjnie do sięgnięcia po jedną z najbardziej znanych marek w popkulturze, a szczególnie po jej pierwociny, które ją wykreowały: po opisywaną i wspominaną beletrystykę pana Crichtona właśnie, pierwszą z cyklu „Parku Jurajskiego” w ogóle, rzecz jasna o tym co jego nazwa tytule.

Decyzja była krótka, jej realizacja również: w przypadku oryginalnie brzmiącego „Jurassic Park” w opcji książkowej z wszystkich dostępnych możliwości na polskim rynku, zdecydowałem się na jedyny, dla mnie najatrakcyjniejszy wybór, co polecam i Wam z racji podejścia wydawnictwa do projektowania ,,fizyczności” swych książek, zwłaszcza tych od znanych autorów lub ze znanych serii, którego to autorem takiego wykonania jest „Vesper”. Owe wydanie, które wybrałem z satysfakcją, czego po prostu nie żałuję, sprawiło mi sporą czytelniczą satysfakcję. Jest ono oprawione w solidny, ale plastyczny i miękki papier, gdzie przód, tył i grzbiet całości książki wypełniony jest czerwono-biało-czarnymi motywami w różnych formach i z charakterystycznym rysunkiem m.in. T-Rexa na froncie oraz logiem marki i książki zarazem w języku polskim w tle na przedzie. Tak, jest to ukłon w stronę kultowości samego filmu Spielberga i czasów w których został wykonany – zewnętrze książki jest zarazem drapieżne, pełne energii, ale i częściowo minimalistyczne, jakby była to modyfikacja awangardowego ,,pop artu”, która ma nadać „Parku Jurajskiemu” uwspółcześnionej indywidualności. Oprawa zamyka w sobie około 500 stron lektury, której treści, dialogów, większych emocji i dokładności w budowania świata przedstawionego sam film z 1993 roku może w wielu momentach pozazdrościć. Taki jest Crichton: jak już coś tworzy, to z pisarskim przytupem… przynajmniej w większości. I przynajmniej w tej powieści a także kolejnej, "Zaginiony Świat", którą to… stety bądź nie, przeczytałem jako pierwszą, dlatego teraz wracam do szczerych i prawdziwych pierwocin tej fenomenalnej przygodowo-fantastycznonaukowej ,,marki matki” w popkulturze. Książka a film sprzed 21 lat to... mówiąc łopatologicznie, ale i z nutą natrętnego cynika: cholerna kupa różnic. Na jednej, czy czterech się nie kończy. Oj, nie. Powieść, co warto podkreślać za każdym razem, gdy się o niej wśród fanów wspomina i porównuje do obrazu Spielberga, w odróżnieniu do tegoż to klasyka kina jest o wiele bardziej zrozumiała - choć pełno w niej naukowego mambo-dżambo i bełkotu rozmaitego sortu - pod względem wchłonięcia i ich zanalizowania związanych z wiedzą, technologiami a głównie genetyką licznych treści, wątków, danych etc. Także książka lepiej uwydatnia refleksyjno-filozoficzną część tudzież przesłanie samej fabuły - ładnie podsumowuje naszą niestety nie aż tak doskonałą na każdym poziomie cywilizację i buńczuczność samego gatunku. Niech poświadczy o tym pewien akcent z powieści: otóż w okolicy 80% całości przeczytanej lektury natknąłem się na pewną myśl jednego z bohaterów, która akurat odnosi się do tego, co niesie ze sobą nowo rozwijana technologia, odkrywana i usprawniania w zastraszającym, umykającym postępowi geometrycznemu tempie, która może być dla nas czymś dużo gorszym niż ,,mieczem obosiecznym". Chodzi o postać Iana Malcolma - nasz nietuzinkowy naukowiec, specjalista od Teorii Chaosu, wypowiada interesujące i bardzo naukowo refleksyjne i że tak to określę ,,problematyczne" słowa: ,,Jednak zaledwie dekadę po skonstruowaniu bomby atomowej zaczęliśmy wchodzić w posiadanie władzy nad kodem genetycznym organizmów. Potęga genetyki jest daleko większa niż ta, jaką ma broń jądrowa. I wkrótce ta władza znajdzie się w rękach każdego człowieka.(...)W szkolnych laboratoriach. W tanich laboratoriach, z których korzystać będą terroryści i dyktatorzy". Czyż to nie jest dość potężna myśl i refleksja? Czyż nie rehabilituje pewne braki, które ma w sobie ogólnie cała konstrukcja powieści? Czy to nas czytelników, mimo iż sama lektura liczy sobie ponad 20 lat nie powinno zmusić do działania? Bo kto wie, może to w naszych rękach genetyka będzie kluczem do oszukania łańcucha życia na Ziemi, do manipulacji ekosystemami w ujęciu globalnym?

Chyba nigdy się to nie wydarzy, ba!, nigdy nie nastąpi ten moment, aby ktokolwiek powtórzył sukces nie literacki i gatunkowy w popkulturze, ale komercyjny swej danej powieści sci-fi przygodowej, tak jak zrobił to w przypadku "Park Jurajski" Crichton, którego pokłosie w wykonaniu Spielberga dało jedno z najbardziej pamiętanych obrazów w historii kina. Sam autor to jeden z najpłodniejszych pisarzy w swojej specjalizacji, choć bywający nieco nierówny twórczo i kontrowersyjny. A co do tej ,,nierówności", to swego rodzaju ujmą w tej powieści są postaci - głębi charakterów to raczej tu nie znajdziemy. Są to charaktery ciekawe, intrygujące, ale tylko na jeden typ powieści: na coś przygodowego z elementami akcji czy fantastyki naukowej, no i nic więcej. To takie osoby, takie postaci bez ciekawej i inspirującej przeszłości: mają tu być, spełnić swoją narracyjną rolę, i tak naprawdę to tyle. Jednostrzałowce, które pamiętają tylko ci, którzy widzieli film Spielberga z tuzami kina w rolach głównych. A teraz i Wy sięgnijcie po "Park Jurajski" - w obu mediach będzie to najlepsze rozwiązanie, zwłaszcza, że w moim przypadku, co może Was zainspirować, skończyłem czytać powieść 22 kwietnia, czyli w dniu, w którym nasza planeta obchodzi Międzynarodowy Dzień Ziemi. Cóż, nie naśladujmy natury aż tak jakbyśmy tego chcieli, przynajmniej nie w tym technologicznym momencie ludzkości, w którym inżynieria genetyczna jest jeszcze niepewna i chwiejna w perspektywie jej komercyjnego wykorzystania.

Zasmakowanie wiedzy często jest dla człowieka niczym zerwanie owocu z zakazanego drzewa lub sięgnięcie bardzo głęboko w sedno tego, co stanowi o tabu i o tym czym ono jest. Ciągły głód zdobywania nowych informacji, danych, relacji, masy i masy wiadomości współcześnie wzrasta, głównie ze wz...

Rozwiń

Zwiń

Pośród starwarsowych realiów w kulturze masowej istnieje pewien serial, który jest swego rodzaju pokłosiem wydarzeń i licznych relacji, także całej tej specyfiki dzieła z wielosezonowej produkcji, nad którą pieczę do 2012 roku - gdy wtenczas słynny kalifornijski reżyser z Modesto ,,oddał" Lucasfilm Ltd. w ręce Disneya - sprawował właśnie stwórca tej ikonicznej marki ,,Papa George Lucas”. A rozchodzi się o "The Clone Wars", na kanwie którego to siódmego sezonu powstał serial pt. "Parszywa Zgraja". I co ciekawe nie jest to produkcja, która ma jednego głównego bohatera czy te istotne kreujące wszystko wątki. Mimo obecności tu bardzo charakterystycznej postaci, Omegi i coraz silniej rozwijanych i wiązanych z Trylogią Prequeli Star Wars wątków midichlorianów oraz z Nową Trylogią w Kanonie z czym wiąże się proces ,,klonowania"; mimo obecności motywu pra-narodzin (ram) ideologicznych tego co nazwiemy potem ,,The First Order", „Zgraja” wciąż jest i zawsze będzie serialem animowanym o przygodach takiej a nie innej grupy postaci, takiej a nie innej grupy zbuntowanych Klonów, ot renegatów własnego losu, gdzie historie tych bohaterów i postaci z nimi współpracujących ciągną cały ten grajdołek starwarsowej fabuły do przodu, ku wiecznej galaktycznej przygodzie.

"The Bad Batch" to o tyle wyjątkowy serial, że podczas multum odcinków jego rozbudowanej całości, a niedługo zadebiutują ostatnie epizody wieńczące przygody ,,Zgrai” i ich tajemniczej towarzyszki, młodziutkiej i energicznej Omegi, doszedłem do wniosku, że warto zabrać się za lekturę jakiegoś w miarę dobrego i ogarniętego we wszystkich aspektach twórczych komiksu osadzonego w Nowym Kanonie Star Wars, który to ukazywałby historie rozgrywane nie aż tak daleko na Osi Czasu Uniwersum - po wydarzeniach z ostatnich epizodów "The Bad Batch". Mój fanowski umysł pracował non-stop, szukając to, co przyznam uczciwie, konkretnego i najlepszego dla mnie rozwiązania: albo pojedynczego gwiezdnowojennego zbioru zeszytów, czyli wydania zbiorczego, który prezentowałby daną zamkniętą i spójną opowieść, lub tomu pierwszego z danej serii zbiorczej, która osadzona by była wokół jakiejś dość kultowej i znaczącej dla marki postaci. I tak natrafiłem, i chyba co by nie było, było w tym jakieś 40% przypadkowości, na pilotowy tom rozpoczynający serię "Star Wars. Darth Vader". "Mroczne serce Sithów" to standardowe w wydaniach wielu zeszytów ,,obarczonych" odpowiedzialnością bycia określoną spójną historią zamkniętą w ramach tzw. Tomu, około 140 stron graficznej opowieści. Jej twórcami są Greg Pak, znany artysta komiksowego pióra z Marvela, tu odpowiadający za scenariusz oraz Raffaele Ienco, Neeraj Menon i Inhyuk Lee - specjaliści odpowiadający za ogólną stronę wizualną i graficzną. Co istotne, sam scenariusz do tomu pierwszego to swego rodzaju Spin-Off do wydarzeń, licznych informacji, relacji i danych umiejscowionych pośród galaktycznych wojażach Mocy i mieczy świetlnych pomiędzy epizodami filmowymi V-VI Sagi Star Wars, na co wskazują już na starcie inteligentnie oddane i świetnie rozrysowane pierwsze kilka stron tegoż to (wyjątkowego już za sam projekt okładek oraz tytuł!) komiksu - te momenty, te drobne, ale jakże intensywne początki są przeniesieniem kultowych i kluczowych dla Sagi Star Wars momentów z "Imperium Kontratakuje", zwłaszcza gdy w owym klasycznym filmie, co znajdzie przeniesienie w tej komiksowej historii w Mieście w Chmurach, mówiąc krótko, co widzimy w barwnie rozrysowanych zakrapianych ,,krwistością sithowskiej ciemności Vadera” kadrach z początku wydania: Luke w trakcie walki z Vaderem, dowiaduje się, że ów potężny Lord jest jego Ojcem i, że próbuje przeciągnąć go na Ciemną Stronę Mocy, aby razem jak to na więź ,,ojciec i syn” przystało rządzić całą Galaktyką. Od tego akcentu nastrojowo i z odpowiednim ujęciem tematu i osoby Vadera zaczyna się tak naprawdę cała fabuła, krwista, energiczna, pełna emocji i bardzo szybka, którą można podsumować jako vaderowskę przygodę, ot vendettę tej sylwetki naznaczoną wielkim bólem swego niematerialnego Ja jako Sitha. Tak rozpoczyna się wszystko, co najważniejsze dla istoty całości "Mrocznego serca Sithów".

Uniwersum Gwiezdnych Wojen, które odcisnęło swój ślad nawet w światowej myśli i strategii politycznej, czego przykładem niech będzie nazwa programu/operacji militarnej prezydenta USA Donalda Reagana: ,,Star Wars", nie dość, że jako ponadczasowa marka dla popkultury i dziedzictwa twórczego ludzkości jest z globalnym organizmem fandomowym zawsze i wszędzie, to i tak ciągle nie przestaje zaskakiwać geeków tegoż to jakże cennego i wyjątkowego Świata rozrywki. I chyba nigdy się to nie wydarzy, nigdy nie nastąpi ten dzień, aby ,,starwarsy" nagle przestały dla nas, choć to brzydko zabrzmi: ,,się produkować". I niech to zaskoczenie, ten pozytywny ,,szok neuronalny" potwierdzi ów komiks - szczerze: nie mogłem przewidzieć oprócz tego, że ta publikacja doda nam kolejne cegiełki wiedzy, relacji i jak zawsze podkreślam licznych informacji o Gwiezdnych Wojnach i dla Gwiezdnych Wojen, iż pokaże ona nam mrocznego Lorda Sithów w takiej dyspozycji, z taką niespotykaną dotąd wściekłością i determinacją oraz, co zaskakujące bagażem sprzecznych emocji, czego właściwie wcześniej w materii tworów Uniwersum albo nie widzieliśmy wcale, albo mieliśmy z taką kreacją do czynienia nader rzadko. Ogólnie rzecz ujmując, choć to i tak za mało aby określić ów fenomen "Mrocznego serca Sithów" w prostych słowach, to to co nastąpiło po początkowym nawiązaniu do Epizodu V w komiksie, potrafiło ściąć z nóg i przyszpilić do surowego muru emocji i wrażeń zarówno z perspektywy oceny grafik i rysunków jak i scenariusza oraz niebywałego przeniesienia go na opowieść komiksową. Bo nie sztuką jest ,,coś narysować i jakoś to opowiedzieć", sztuką jest zrobić to tak, aby obraz, narracja kadrami, fabuła etc. zgrały się w jeden symbiotyczny byt, będący atakującą i szokującą nasze zmysły i starwarsową wiedzę niezapomnianą epopeją, która godna jest wszystkich filmów Sagi, szczególnie tych klasycznych sprzed dziesiątek lat, które wpłynęły na rewolucję gatunku sci-fi oraz Sci-Fi Space Opera i Space Fantasy. I z mojej strony nie ma tu przesady czy jakiejś hiperbolizacji - tak właśnie szczególnie, na dużej warstwie emocji odczułem ten komiks. To było prawdziwe ,,Serce Sithów"!... Które biło chyba w tych 140 stronach ,,z kawałkiem” po prostu dla mnie.

Mimo wiadomego od pierwszych plansz tomu obranego przez twórców punktu widzenia ich opowieści, czy inaczej mówiąc perspektywy dynamiki narracji, dostaliśmy rzetelnie wykonany komiks: graficznie bardzo dokładny i skrupulatnie stworzony jakby to były zdjęcia z filmu rysunkowego zatrzymane w kadrze. Kednakże okazał się to bardzo szybki, jak ta tytułowa wściekłość i żal w jednym Vadera, tom, jakby brakowało mu miejscami kadrów do domknięcia określonego wątku, jakby liczyło się tylko to, co czuje i jak rozumie to, czego dokonuje wokół siebie Lord Vader. I chyba wiecie co… tak też tu było. A jeśli liczyło się na jakieś zaskoczenia, zwiększenia tempa emocji w stosunku do i tak niniejszym wysokiego, to takowych tu nie zabrakło: pojawił się sympatyczny i nieco rozgadany, wprowadzający potrzebny ,,stabilizujący” porywczość ,,upadłego Anakina” humanoidalny droid imperialny, towarzyszący samemu Vaderowi, tak jak to niegdyś było za dobrych czasów z jego relacją z C3PO. Oprócz tego w okolicy połowy zawartości komiksu zostaje wprowadzona… dublerka Padme, jej służka, którą to już widzowie "Mrocznego Widma" mogli śmiało poznać. Kobieta łudzącą przypominała ukochaną anakinowskiej części Vadera. Czy to przypadek? Nie sądzę – zagranie przemyślane, ale bardzo zbijające z tropu, do tego stopnia, że czytający tom 1 mogą uważać Lorda Sithów za rozdartego, wewnętrznie krwawiącego. Można dojść do wniosku, że dusza Anakina wciąż tkwi w Vaderze. Tam gdzieś ,,inside” jego psyche kryje się rozdarty niegdyś tak szczęśliwy i sympatyczny Anakin Skywalker. W pewnych sekwencjach komiksu widać, że chce się on spod całunu Ciemnej Strony wydostać. A świadczą o tym ,,przebitki” wspomnień Vadera w postaci rysowanych, szerokich fizycznie przetartych sithowską czerwienią krwawiącego Kyberu scenach/kadrach – przebitki te nam, fanom, znane są wydarzeń filmowych Prequeli Lucasa.

Tak Anakin/Vader, nieistotne jak go nazwiemy, mroczne serce Sitha tej postaci… po prostu cierpi, choć w kwestii odczuwanych emocji przez byt niematerialny zwany Vaderem pośród fanów, którzy przeczytają ten komiks, może pojawić się wiele głosów sceptycznych; w końcu upadły niegdyś Anakin, a teraz Czarny Lord w okresie od 0 – 3 lat po ,,Bitwie o Yavin” to najpotężniejsza jego wersja, najintensywniej i najpełniej trwająca przy Ciemnej Stronie Mocy. I nie jest to do końca pewne, czy Vader był w stanie pozwolić sobie na choćby i minimalne dopuszczenie Jasnej Strony i doraźniejszych, pełniejszych emocji i wspomnień do swojego ,,dawnego Ja”, o ile faktycznie wtenczas tam jeszcze ono było. Przez sam aspekt graficzny, i tu najbardziej wybija się w komiksie praca Neeraja Menona w wypełnianiu rysunków odpowiednią temperaturą i intensywnością kolorów, zdarzały się takie kadry skupiające się na kreacji Vadera w różnych momentach ruchu postaci, odczuwania emocji, w danej akcji w konkretnej scenie, które to śmiało, lekko podszeptywały do ucha czytelnika, że coś jest jednak na rzeczy, że Vader całym sobą, od hełmu przez opalizującą intensywną czernią resztę zbroi odczuwał jednak żal, skruchę jakieś szczere typowo anakinowskie emocje. Jakby nie był w stanie zostawić wielu spraw i chwil za sobą i skupić się na podporządkowaniu Galaktyki woli swojej i Imperatora. Zakończenie opowieści to taka otwarta księga, coś bardzo ,,kontrolnego", co ma ustawić Czarnego Lorda na określone działania w dalszych tomach serii mu przeznaczonej.

Pośród starwarsowych realiów w kulturze masowej istnieje pewien serial, który jest swego rodzaju pokłosiem wydarzeń i licznych relacji, także całej tej specyfiki dzieła z wielosezonowej produkcji, nad którą pieczę do 2012 roku - gdy wtenczas słynny kalifornijski reżyser z Modesto ,,oddał&q...

Rozwiń

Zwiń

Władcy absolutni, uzurpatorzy, liderzy bezprawia i totalitaryzmu. Tak, tego rodzaju indywidua, te sprytne charyzmatyczne jednostki, faktycznie mają w sobie to niezwykłe dane im tylko ,,coś", co umożliwia im stosowanie mechanizmów kontroli, władzy, dominacji i manipulacji nad ludem, nad swoimi obywatelami, nad prostą i łatwą z ich perspektywy rzeczywistością. Historia historią, jej na ten moment rozliczać nie będziemy. W popkulturze natomiast możemy zaobserwować to, jak tego rodzaju osobliwości i osobistości charakterologiczne, przeważnie antagoniści, czy antybohaterowie, a rzadziej protagoniści, podstępnie ,,używają” swoich cech ,,niematerialnego Ja”, jak ich psychika ewoluuje, co robią i jak ich czyny oddziałują na wszystko wokół: od jednostki, bo małe zbiorowości aż po kraj/obszar, którym rządzą, lub z którym mogą ,,pójść w tango wojennego konfliktu zbrojnego”.

Czy to film fabularny w rozmaitych gatunkach i nurtach, czy to serial live action bądź animacja w różnej konwencji i stylu – przywódcy absolutni o skłonnościach psychopatycznych, których umysł zaburzyło całkowite, ciągle narastające pragnienie kontroli, manipulacji poddanymi (a praktycznie wszystkim czym się da!) i dzierżenia władzy dla samej istoty władzy i jej delektowania się, są związani silną relacją z rządami absolutnymi, od których przeważnie, z czego zazwyczaj sami nie zdają sobie sprawy, gdyż biologia takich socjo-psychopatycznych mózgów jest w tego pokroju przypadkach mocno zachwiana, niestety nie ma ucieczki. I tak przechodzimy powoli do sedna niniejszych deliberacji. Istnieje pewne Uniwersum tematyczne w kulturze masowej w tworach spod znaku estymy i wyjątkowości kraju kwitnącej wiśni, w którym na przestrzeni wielu jego serii odcinkowych w anime oraz multum rozdziałach mangi i light nowelek daje się nam poznać, bardzo ,,mięsiście” i namacalnie, prawie że na wylot główny protagonista, który jest jądrem i osią skupiającą wokół siebie podstawowe założenia fabularne tego Świata i jego konkretny, idący jakby danym planem rozwój, także splatającą sobą samym liczne wątki, relacje, wydarzenia i pozostałe elementy rzeczywistości DMMO-RPG, z którym bardzo ściśle związany jest "Overlord" i wiele wymiarów poza nim. Tym kimś jest Ainz Ooal Gown, władca jednej z gildii Yggdrasilu, rezydent Wielkiego Grobowca Nazaricka, istota nieumarła, wyższa! ,,Pan Ainz” bądź ,,Momonga” bo takie też nosi on imię, jest w anime z tejże serii, jak i mandze czy nowelce o tym samym tytule, nie tylko postacią, o czym my fani tego Meta-Versum dobrze wiemy, o niezwykłej wręcz arcypotężnej mocy fizycznej, co określa się w fandomie jako ,,Overpowered”, ale i nader niezwykle inteligentnym - mimo iż czasami ze skłonnościami do delektowania się władzą w sposób totalitarny i z namiastką bezprawia - władcą, kimś kogo, co sądzę osobiście, można określić bardziej ,,Zdobywcą Absolutnym” niżeli Imperatorem i Dyktatorem. Jest w Ainzu jednak coś sprzecznego, co może być lekkim ewenementem: to prawdopodobnie jedna z najpotężniejszych sylwetek na liście postaci OP, szczególnie w gatunku ,,Isekai”, do którego Uniwersum Overlord się zalicza, także wśród zestawienia bohaterów i łotrów z gatunku sci-fi i fantasy w anime, w całym dotychczasowym dorobku tego rodzaju i gatunkowości w animacji. Sęk w tym, że nasz ,,Momonga”, czy to w czterech sezonach „Overlord”, czy to w przeczytanym jak dotąd przeze mnie tomie pierwszym i niniejszym omawianym no.2 mangi, zdaje się niekiedy podejmować swe decyzje albo za szybko, albo zbyt rozciągliwie w czasie, co raczej prawdziwemu władcy absolutnemu nie po drodze, a w jego przypadku tego rodzaju ,,osobliwość” niby-tyrana, którym miałby być, cóż, nadaje mu solidnej dawki komiczności w charakterze. A przykładem tego niech będzie stosunek protagonisty do tzw. ,,Jaszczuroludzi” z II i III sezonu (w medium mangowym to jeszcze przede mną) gdzie ów byt ostateczny i władca wszelakich krain Yggdrasilu nie był do końca pewien czy ich zanihilować czy zacząć z tą Cywilizacją współpracować albo ,,dyskretnie" nimi władać. Czy on czasami nie ma tak, że nie wie, co z tą swoją dzierżoną władzą i bezgranicznymi przywilejami z tego wynikłymi zrobić? Chyba tak, i to jest bardzo charakterystyczny element, za którego można polubić tę postać i całą konstrukcję Uniwersum Overlordu, bo na pewno jest to bardzo osobliwa i niezwykła opowieść.

Gdyby nie sylwetka Pana Ainza w omawianym Uniwersum, gdyby nasz główny kreator wszelkiej maści wydarzeń tu rozgrywanych, odkrywanych informacji i poznawanych postaci nie był tak barwny, tak nieprzewidywalny jakim go przez te dwa tomy mangi ,,Overlord” i multum odcinków anime poznaliśmy, mielibyśmy tylko… i aż tylko władcę totalitarnego, tylko i aż przykład rządów nieograniczonego niczym, wszechpotężnego tyrana, a to samo w sobie zrobiło by ten cykl, tę rzeczywistość mocno wyjałowioną, pozbawioną smaku. Dlatego "Overlord" jest tak niezwykłym tworem w popkulturze, a Ainz tak niezwykłym bohaterem/antybohaterem na tkance tego rodzaju, co jego charakter i cechy, postaci w popkulturze. I nie ma co narzekać. Po młodzieżowemu mogę powiedzieć, że jak dotąd miałem przyjemność zetknąć się z ,,w opór mega dobrym anime oraz mangą", którym jest ten Świat. I co istotne, po przeczytaniu pilotowego wydania mangi Overlord wręcz nie mogłem się doczekać tego, co tam takiego nasz sławetny ,,Momon" - a tak naprawdę świadomość człowieka, która utknęła w Yggdrasilu, stąd mamy wrażenie obecności dwóch narracji w anime oraz japońskim komiksie, który omawiam, choć w przypadku medium komiksowego to wrażenie doświadcza się jakby nieco z opóźnieniem - i jego ekipa Wielkiego Grobowca Nazaricka odkryją, czego w tomie drugim dokonają. I co tam ciekawo się ,,powydarzało” i ,,zadziało”? Ano właśnie, ów tom, co zresztą stanie się raczej standardem twórczym w kolejnych wydaniach, napisali i narysowali mangacy Muruyama i Miyama. Ainz nie okazał się tu perłą i ,,najlepszością” najwyższego sortu. Nie. Serce skradł tu ,,Chomisław” – nazwijmy ,,to coś” humanoidalnym chomikowatym stworzeniem o licznych mocach, specyficznej zadziorności charakteru i słodkiej śmieszkowatości, za którą nie da się Chomisława nie pokochać; najlepsze jest to, że dzięki niemu Ainz zyskuje na sile do odbioru swej osoby miliony expa ,,rpg-owej many” – nieoczekiwany duet tego stworzenia z naszym protagonistą to jedna z lepszych rzeczy, która się tu wydarzyła. A, co do samego Ainza, co staje się niekiedy czymś prawie że ,,normalnym”, po raz kolejny jego potęga daje o sobie znać, staje się ona narzędziem – i chyba nie jest to nudne, a raczej formalne i zwyczajne – do eksploracji licznych krain i Świata poza ,,Yggdrasilem”.

Na gdaczące pustosłowie, cholibka – nie dało się nie użyć takiego stylu wypowiedzi zważywszy na specyfikę fantasy Overlordu i w miarę pośrednie konotacje tytułu z ,,średniowiecznym RPG dark-fantasy” – dobra nasza, że taka rozrywka jak anime i dwa tomy mangi, których doświadczyłem z tego Meta-Versum "Overlord" potrafi cieszyć dorosłych geeków; że sama ,,kreska” w tejże mandze, sposób kadrowania, także rozwijanej narracji potrafi dać satysfakcję każdemu, kto złapie bakcyla do oryginalności Światów tu wyłanianych, do wielu postaci tu wykreowanych, także do wątków, konstrukcji rzeczywistości ,,Overlordu” i tajemnic, które za sobą kryje ów Wymiar rozrywki, zważywszy na fakt, że jest to najlepszy ,,Isekai” wśród anime i mangi! Wielu elementów w tomie drugim komiksu, których się spodziewałem, niestety, zabrakło: ,,Ainz” był za mało zdecydowany i średnio konkretny w swoich czynach i prowadzeniu władzy w Yggdrasilu i poza. Postaci poboczne i krainy… pojawiły się zbyt nagle i strasznie chaotycznie, jakby nie w tym momencie, którego oczekiwał nasz bohater. Dynamika akcji była bardziej komiczna niżeli intrygująca, choć nie zabrakło elementów trzymający leciutko, ale jednak, czytelnikowi nóż na gardle. Specyficzne okazało się to, że bywało w samej grafice i tak, że zdawała się być ona zbyt ,,przetarta”, blada, rozciągnięta, mimo iż to jest czarno-biało-szara manga, a styl ,,Overlordu” w tej kwestii jest taki jaki jest. Trochę narzekania, ale w większości ogrom satysfakcji!

Możliwości tak rozbudowanych światów gier wirutalnych jak Yggdrasil w "Overlord" są ogromne - ogromne to znaczy, że te Krainy, Płaszczyzny, Światy, które poznajemy w tej produkcji, to ledwie początek takich możliwości kreowania rzeczywistości przedstawianej! W "Overlord" może wydarzyć się dużo, dużo więcej niż to, co planują dla nas jego twórcy. Tu ogranicza nas tylko wyobraźnia, dlatego w związku z tym, w aspekcie tego jak wygląda fizycznie, przestrzennie, jak może rozbudzać naszą wyobraźnię Uniwersum Overlord, jak jest przepastne i niezwykłe, pomyślmy, czym zaskoczyła nas druga część mangowych przygód Ainza vel ,,Momongi" i jego towarzyszy? Odpowiedź powinna być dość prosta: tak, chodzi o sam aspekt ,,przygodowości" w klimatach tudzież gatunku fantasy zmiksowanego również według mnie z ,,dark mitological fantasy" i pierwiastkiem historycznym, i to na dodatek z użyciem mechanik dających na myśl, że mamy przed sobą mangę, w której doświadcza się prawie że gry RPG, jej bohaterów specyficznych rodzajów NPC-ów, którzy w tym Uniwersum stają się samoświadomi i niezależni, co podważa fakt jakoby wciąż była to rzeczywistość ,,meta gry wirtualnej" Overlordu pt. Yggdrasil.

Chyba każdy z geeków tego anime z omawianego przeze mnie z werwą (no bo jakże tu nie lubić tego cyklu?! ) Uniwersum, zauważył, że w tomie drugim mangi pojawiła się w końcu Teokracja Slain oraz E-Rantel - krainy, ugrupowania, związki i inne elementy, zjawiska i organizacje z tej nieodgadnionej rzeczywistości, co samo w sobie podkreśla, że ów Meta-Świat z każdym kolejnym tomem komiksu będzie coraz bardziej rozszerzany, opisywany. A wszystko dzięki przygodom, dzięki temu, że twórcy serii (to samo tyczy się serialu anime) postawili na eksplorację Yggdrasil i krain poza z perspektywy imperatywu Ainz Ooal Gowna i jego możliwości.

Władcy absolutni, uzurpatorzy, liderzy bezprawia i totalitaryzmu. Tak, tego rodzaju indywidua, te sprytne charyzmatyczne jednostki, faktycznie mają w sobie to niezwykłe dane im tylko ,,coś", co umożliwia im stosowanie mechanizmów kontroli, władzy, dominacji i manipulacji nad ludem, na...

Rozwiń

Zwiń

Żyjemy w czasach kiedy to dociekania na temat teoretycznego usamodzielnienia się Sztucznej Inteligencji i zyskania przez nią świadomości tudzież samoświadomości celu własnego istnienia, zyskują wręcz, czego nie spodziewałby się prawie nikt, nieprawdopodobny rozmiar. I co w tym wszystkim istotne: my sami nie wiemy jak takowa ewolucja i liczne przeobrażenia AI się zakończą... i czy kiedykolwiek tego rodzaju ,,wyższa inteligencja" przerwie łańcuch swoich niebotycznych przemian i adaptacji rzeczywistości ludzi… być może na swoją korzyść. Na ile jest to prawda specjaliści od AI z wielu placówek na całym świecie pracują nad taką Sztuczną Inteligencją, zapewne opartą na złożonych sieciach neuronowych, która to będzie w stanie przewidzieć przyszłe zbrodnie. I teraz pytanie: jakby ta ,,prekognicja" miała wyglądać? Następna kwestia: czy czegoś to nam nie przypomina, ot swoistego popkulturowego ,,Deja Vu”a? Czy to nie jest tak, że wręcz musi to wymuszać na naszych skromnych mózgach kojarzenia tegoż to zagadnienia z tzw. ,,Współczynnikiem Zbrodni i System Sybill" z pewnego Uniwersum w popkulturze właśnie? Otóż kłania się nam słynny "Psycho-Pass", a potem twory archetypowe, na bazie których powstało to Uniwersum - Świat odważnie idący w ,,gorące tango" z bardzo realnymi hipotetycznymi motywami SI, które tak frapują współczesną cywilizację.

Gdy jest się fanem tego rodzaju rozwiązań fabularnych, samego gatunku tego Wymiaru rozrywki i doznań, jakim jest przytaczany Psycho-Pass; jeśli jest się zdecydowanie za tego pokroju kwestiami jak to, co łączy się w tym fikcyjnym świecie z problematycznym zagadnieniem Sztucznej Inteligencji, i ma się z tymi obszarami, co by nie było filozoficzno-naukowym paradoksem, do czynienia nader często i intensywnie, to można tylko gdybać... ,,no bo, co by było gdyby…” twórcy tegoż to omawianego Uniwersum, najlepiej znanego z trzy-sezonowego anime, bo jeśli chodzi o mnie to od medium japońskiej animacji w szczególności zacząłem moją przygodę z tym Światem, zachowali choć o odrobinę więcej zdrowego rozsądku i zmniejszyli tu ilość tych bardzo naboostowanych, przesiąkniętych pierwiastkiem bardziej fantastycznym niżeli naukowym, motywów sci-fi a'la ,,Raport Mniejszości" na korzyść bardziej zwartej i zorganizowanej fabuły i skonkretyzowanych ról w niej postaci, które fajnie by było gdyby były dla ogółu widowni bardziej ,,ogarnięte" i spójne, to takie zrównoważone wykreowanie trudnego tematu związanego ściśle z utechnicyzowaniem ludzkości poprzez ,,algorytmiczną klasę wyższą", która wtłoczona do Systemów - którym podległy jest nasz rozwijający się gatunek - dyktuje nam ,,jej" pomysł na ubezwłasnowolnione rozwijanie się cywilizacji, byłoby wręcz rozwiązaniem perfekcyjnym. Zwłaszcza że Sztuczna Inteligencja w kulturze masowej to temat owszem fascynujący, ale cierpki, trudny, skomplikowany futurologicznie, zachodzący narracyjnie i ,,deliberacyjnie” oraz metodologicznie pod transcendencję i metafizykę, dlatego stosowana w różnych tworach i mediach popkultury z umiarem, na pewno jest ona stabilnym a może i najlepszym czy wręcz jedynym wyjściem dla każdego geeka tematu.

I tak, krótka chwilowa dygresja niniejszego motywu ,,około-algorytmiczno SI” bardzo wykorzystywanego na polu badań w nauce, kulturze, technologii, zmusiła mnie do wyciągnięcia pewnych wniosków: a, właśnie, z racji tego jaki wydźwięk ma to anime, czyli "Psycho-Pass" na specyficzne, jakby z drugiej strony medalu, spojrzenie dużej części populacji na wieloaspektową, wielowymiarową Sztuczną Inteligencję, nie mogło w moim przypadku być inaczej: musiałem sięgnąć po mangę tego Uniwersum, która stanowi jego adaptację jak i częściowo coś na miarę ,,alternatywnego pierwowzoru” do serialu, który jest teoretycznie najważniejszą osią ,,PP"; nie mogłem nie skorzystać z okazji: postanowiłem zamówić, a potem przeczytać i niniejszym zrecenzować pierwszy tom tegoż to komiksu, osadzonego w Uniwersum Psycho-Pass, co ciekawe wcale jak ono się nie nazywający, mający jednak tytuł: "Inspektor Akane Tsunemori". Autorem scenariusza do publikacji okazał się Gen Urobuchi, za sferę graficzną w większości odpowiadał Hikaru Miyoshi. W odróżnieniu od anime, do którego fani tej mangi mają dość ambiwalentny stosunek (w tym Uniwersum panuje nieco inna hierarchia; co podejrzewam istotniejsze w ,,PP” okazuje się medium przekazywania treści i budowania tego Świata w formie anime; manga nie jest najważniejsza – to raczej dopełnienie treści i rozbudowania tej iście orwellowskiej rzeczywistości), i które to, co osobiście uważam powinno zakończyć się na pierwszym sezonie, ewentualnie na kilku odcinkach drugiej serii, tom pilotowy ,,Inspektora Akane” wskazuje na jedno: komiks, jak na pierwszy tom przystało, jawi się jako spójniejszy, bardziej przyziemny, nie aż tak dynamiczny, ale za to cholernie inteligentny w kwestii kierowania świadomości odbiorcy do refleksji nad przedstawianym tu tematem, a głównie zagadnieniem SI. Oprócz tego w serii odcinkowej rozciągnięto tak genialny splot tematów fantastyczno-naukowych ponownie skupionych czy też ,,otaczających ją murem” wokół Systemów bazujących na Sztucznej Inteligencji i ich ogromnego wpływu na zbiorowość ludzką dużej część globu do zbyt chaotycznych rozmiarów: z AI zrobiono nie tylko narzędzie kontroli obywateli, ale i głównego bohatera, który może i nie jest nim bezpośrednio ale stanowi tu znaczącą oś wokół której moim skromnym zdaniem skupia się zdecydowana większość fabuły, wątków, relacji. Co za dużo AI... to nie zdrowo.

Wykładnikiem tej niezwykłości, ot wyjątkowego geniuszu i całej specyfiki świata przedstawionego, wyróżniającej "Psycho-Pass" z tłumu komiksów różnej konwencji i pochodzenia w tematyce sci-fi z różnymi podgatunkami czy nurtami w tle, jest to, że jako kompletny Byt, ot Wszechświat, co dopiero teraz prawie że w większości zdołałem to zrozumieć przez doświadczenie tomu pierwszego omawianej mangi, mimo iż jeszcze kilka z tej ,,inspektorowej” serii przede mną, "Psycho-Pass" stanowi połączenie ,,philip.k.dickowskiego" wyrazu lęku i apatii, wręcz przerażenia wobec możliwości utraty tożsamości przez ludzkość w rozwijającej się w nieznanym i niepewnym kierunku technologicznym cywilizację, przez jednostki – czyli nas samych! - i wszystkiego co się z tym wiąże: bo Psycho-Pass to odpowiednio doprawiona ,,sosem” japońskiego spojrzenia twórczego mangaków antyutopia/dystopia orwellowska wykreowana w literaturze, jak i licznych adaptacjach filmowych, których jest od groma. I Boże, chroń nas od takiej przyszłości, gdzie w rzeczywistości ,,Inspektora Akane" pojęcie wolnej woli, świadomości własnej przyszłości i życiowych celów nie istnieje, gdzie wszystko to jest zatarte, bardzo płynne i ulotne... zastąpione przez taki oto System Sybill, którego w mandze pierwszego tomu nie poznajemy tak intensywnie jak w anime, jednakże z czasem zaczyna on nabierać kształtów, ot mocy sprawczej, przed którą w tym Świecie ,,drży potulnie” chyba każdy obywatel, bez względu na koneksje, klasy społeczne etc. Zresztą przed czymś takim jak ,,Sybill”, przed jej konsekwencjami pierwszego uruchomienia!, przed zagrywkami rzeczywistości, które genialnie uwydatnia anime i pierwszy tom komiksu z omawianej serii, gdzie prekognicyjne moralizowanie ,,czy więzienie kogoś za coś, czego fizycznie nie zrobił, a niby ma ochotę tego dokonać" aż nadto się uwydatniło, ostrzegał nas wieszcz ludzkości, pierwszy prorok literatury sci-fi wyprzedzający swe czasy w sposób nie do opisania, George Orwell.

Najpiękniejsze w pilocie mangi ,,Inspektor Akane Tsunemori” jest to, że zaczyna się ona od słów imienia i nazwiska przytaczanej wybitnej godności brytyjskiego pisarza: ,,George Orwell napisał”. Czy to przypadek? Oj, na pewno nie. Świat wykreowany przez naszych mangaków musiał mieć podstawę, do której nawiązywała ta dwójka twórców. I tą podstawą były wszystkie kwestie, myśli, refleksje nad obecnym światem poruszane przez Orwella w jego dziełach – no bo skoro zacząć, to z przytupem w uświadomieniu każdemu kto otwiera ten tom, z jaką ,,systemową”, wyjałowioną rzeczywistością przyjdzie mu się zmierzyć, czego ,,posmakuje” i jak ten smak zachowa się w jego pamięci: jak gorzki i cierpki posmak trudnej, zakłamanej społeczności, nieświadomej kontroli ze strony tzw. ,,Systemu Wielkiego Brata”, którym jest w tym Świecie Sybill, czy jako kwaśny ze słodkim dodatkiem posmak, gdzie według czytelnika nadzieja dla obywateli Świata wiąże się z prawidłowym działaniem Służb, Rządu i Biura Bezpieczeństwa, które mogą, jeśli chcą, skutecznie i w miarę po kryjomu zapobiegać ,,przyszłym zbrodniom” oraz uświadamiać ludzi o zagrożeniach płynących z posiadania wysokiego ,,Współczynnika Zbrodni”, czyli ,,koloru duszy” człowieka; Służby także mogą mieć kontrolę nad Systemem, aby ten nie przekroczył swoich kompetencji w ubezwłasnowolnianiu mas obywateli - tu też pojawia się ten lekki promyk nadziei o którym mowa. To odbiorca ,,Inspiektora Akana Tsunemorii”, który pozna tą komiksową serię po raz pierwszy, musi zrozumieć zasady panujące w tego rodzaju ,,porządku Sybilli” i zastanowić się czy jest to Świat, który się dla niego otwiera czy nie. Takie poznanie, takie refleksje i poznawanie przedstawianego na kanwach mangi Uniwersum umożliwia tom 1. I co istotne, w kwestii głębi fabularnej mangowego Psycho-Passa, która uważam związana jest niniejszym z charakterystyką tego tytułu i jego przeznaczeniem – nie jest przedstawiona bezpośrednio, lecz ,,ukryta" w dość specyficzny sposób, do którego trzeba chcieć dotrzeć i zrozumieć... całości tego Uniwersum bardzo osobliwy sens. "Psycho-Pass" prezentuje nieco cięższy gatunek fantastyczno-naukowy wśród komiksów japońskich, czy ogólnych, a także uwzględniając w tym porównaniu seriale anime i klasyczne aktorskie ,,live action”. Świat przedstawiony w Uniwersum zawiera w sobie podgatunki cyberpunkowe, futurologiczne, bodaj coś nawet z odrobiny ,,noir political fiction”, co nadałem osobiście Psycho-Passowi taką specyfikę gatunkową ze względu na udział w fabule Rządu, Władz i Organizacji. I ów świat w porównaniu do konkurencji popkulturowej jest mocno rozbudowany. W pilocie mangi można dostrzec, że bardzo duże znaczenie ma tu opowieść obrazem: szerokim rysunkiem. Pełno tu dwuznaczności i moralno-etycznej gry. To brawurowo zrealizowany, poruszający komiks, osadzony w okropnie trudnym, chaotycznym, zdegenerowanym i niepewnym Świecie... A to dopiero tom pierwszy!

I pomyśleć, że wszystko to, co kreuje tom 1 mangi ,,PP" mimo iż jest fikcją jest tak bliskie realności tak okrutnie prawdziwe w swej profetyczności, że nie sposób nie zastanawiać się nad przesłaniem tego tytułu po wsze czasy. I dobrze, że to z perspektywy postaci młodej, ambitnej, delikatnie niepewnej Akane rozpoczyna się narracja tomu, że to jej punkt widzenia rozpoczyna ten kalejdoskop wydarzeń, które mają swój świetny ,,smakowy" suspensik i cały urok, któremu siły nadaje bardzo ekspresyjna i żywa grafika - to przecież tu Sybill odgrywa cholernie ważną rolę. Ona/Ono jest życiem tych ludzi, oni są nią.. Są Systemem. Swoją rolą Pani Inspektor pokazuje, że Japonia, czy głównie Tokio w miejscu akcji Uniwersum, odzwierciedla problem, który tyczy się nie tylko tychże obszarów, ale i całej kuli ziemskiej. Bardzo dobrym rozwiązaniem było przedstawienie narracji z perspektywy Akane. Dzięki temu zabiegowi powstał dość wstrząsający paradoks, który czytelnik sam musi ogarnąć, i to już w tomie 1! Najwyższą nagrodą dla Obywatela Japonii nie jest żadne spełnienie prywatnych marzeń w postaci upragnionej pracy za upragnioną wypłatę, w upragnionym miejscu, gdzie człowiek zawodowo czułby się niczym nieograniczony, wolny, szczęśliwy, spełniony. Tu czegoś takiego nie ma – to pojęcie zdeptane w zarodkach umysłów młodych osób, bowiem najwyższą nagrodą dla mieszkańca Japonii jest praca w Rządzie, w jego Agencjach, a przede wszystkim w najważniejszym: Biurze Bezpieczeństwa Publicznego, które nie oszukujmy się jest symbiontem związanym z Sybillą.

Żyjemy w czasach kiedy to dociekania na temat teoretycznego usamodzielnienia się Sztucznej Inteligencji i zyskania przez nią świadomości tudzież samoświadomości celu własnego istnienia, zyskują wręcz, czego nie spodziewałby się prawie nikt, nieprawdopodobny rozmiar. I co w tym wszystkim is...

Rozwiń

Zwiń